diff --git a/10_wybrane_zagadnienia_testowania.ipynb b/10_wybrane_zagadnienia_testowania.ipynb
new file mode 100644
index 0000000..251440b
--- /dev/null
+++ b/10_wybrane_zagadnienia_testowania.ipynb
@@ -0,0 +1,334 @@
+{
+ "cells": [
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {
+ "id": "lJs0WcXzpfho"
+ },
+ "source": [
+ "\n",
+ "\n",
+ "
Przygotowanie do projektu badawczo-rozwojowego
\n",
+ " 10. Wybrane zagadnienia testowania[wykład]
\n",
+ "Rafał Jaworski (2023)
\n",
+ "\n",
+ "\n",
+ "\n"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "# Plan wykładu\n",
+ "\n",
+ "1. Dlaczego warto testować?\n",
+ "1. Określenie pojęcia testowania.\n",
+ "1. Typy testowania.\n",
+ "1. Planowanie testów.\n",
+ "1. Testowanie automatyczne "
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "# 1. Dlaczego warto testować?\n",
+ "*(źródło: https://udigroup.pl/blog/testowanie-oprogramowania-typy-rodzaje-poziomy/#co-to-testowanie-oprogramowania)*\n",
+ "\n",
+ "### Nissan\n",
+ "W samochodach Nissana wykryto awarię oprogramowania w czujnikach poduszek powietrznych. Zgłoszono dwa wypadki, które spowodowane były tą wadą. W związku z tym niedopatrzeniem, firma musiała wycofać ponad milion aut z rynku.\n",
+ "\n",
+ "### Starbucks\n",
+ "Starbucks napotkał awarię oprogramowania w swoim systemie POS (Point of Sale – narzędzie do przyjmowania i obsługi zamówień). Ze względu na brak możliwości przetworzenia transakcji, kawiarnia wydawała klientom kawę za darmo i musiała zamknąć ok. 60% swoich placówek w Kanadzie i USA.\n",
+ "\n",
+ "### Yahoo!\n",
+ "W 2016 r. Yahoo! ujawnił, że padł ofiarą jednego z największych w historii wycieków danych, który dotyczył ponad 3,5 miliardów kont użytkowników. Firma stała się przez to podmiotem wielkiej krytyki za niedopatrzenia w zakresie bezpieczeństwa. Ponadto musiała zmierzyć się z kilkoma procesami sądowymi, a jej wartość w transakcji przejęcia przez Verizon Communications spadła o 350 milionów dolarów.\n",
+ "\n",
+ "### China Airlines\n",
+ "26 kwietnia 1994 r. samolot China Airlines rozbił się w Japonii podczas podejścia do lądowania. Z powodu błędu oprogramowania, w katastrofie śmierć poniosły 264 osoby, a 7 w stanie ciężkim trafiło do szpitala.\n",
+ "\n",
+ "### Morele.net\n",
+ "W 2018 roku doszło do wycieku danych ponad 2 milionów użytkowników sklepu internetowego Morele. UODO nałożyło na firmę rekordową karę 2,8 milionów złotych za brak właściwych zabezpieczeń sklepu przed atakiem hakerów.\n",
+ "\n",
+ "### First National Bank of Chicago\n",
+ "W 1996 r. w dużym banku amerykańskim wystąpił błąd oprogramowania. W wyniku tego na konta ponad 800 klientów wpłynęło po 920 mln dolarów amerykańskich."
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {
+ "id": "LGcbq5Wmpfhy"
+ },
+ "source": [
+ "# 2. Podstawowe definicje"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {
+ "id": "L6Of2X4kpfhy"
+ },
+ "source": [
+ " - ***Testowanie** to poddawanie czegoś próbie z oczekiwaniem na **konkretny wynik***\n",
+ " - ***Testowanie** to proces składający się ze wszystkich czynności cyklu życia, zarówno statycznych, jak i dynamicznych, skoncentrowany na planowaniu, przygotowaniu i ewaluacji oprogramowania oraz powiązanych produktów w celu określenia, czy spełniają one **wyspecyfikowane wymagania**, na wykazaniu, że są one dopasowane do swoich celów oraz na wykrywaniu usterek*\n"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ " - **Błąd (error)** to objaw nieoczekiwanego działania programu ujawniony podczas testów.\n",
+ " - **Defekt (fault)** to niedoskonałość w kodzie programu. \n",
+ "\n",
+ "Błąd ujawniony w czasie testów świadczy o defekcie w testowanym kodzie.\n",
+ " "
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "# 3. Typy testowania"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 3.1. Podział testów - ze względu na dostępność kodu źródłowego"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ " - **testy białej skrzynki** - tester ma pełny dostęp do kodu źródłowego\n",
+ " - **testy czarnej skrzynki** - tester nie ma dostępu do kodu źródłowego\n",
+ " - **testy szarej skrzynki** - tester ma ograniczony dostęp do kodu źródłowego\n"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 3.2 Podział testów - ze względu na zakres testowanego systemu"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "- **modułowe** - testowana jest jedna klasa lub niewielki pakiet klas (np. jUnit),\n",
+ "- **integracyjne wewnętrzne** - testowanych jest wspólnie kilka modułów,\n",
+ "- **systemowe** - testowany jest cały system ze wszystkimi funkcjonalnościami,\n",
+ "- **integracyjne zewnętrzne** - testowana jest współpraca systemu z innymi systemami.\n"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 3.3. Podział testów - ze względu na przedmiot testowania"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "### Testy funkcjonalne\n",
+ "Testy funkcjonalności systemu na podstawie przypadków testowych.\n",
+ "\n",
+ "### Testy niefunkcjonalne\n",
+ "\n",
+ "- **Testy wydajnościowe** - testy szybkości działania wybranych funkcji systemu.\n",
+ "- **Testy przeciążeniowe** - testy systemu w warunkach wysokiego obciążenia (znaczna liczba jednoczesnych użytkowników).\n",
+ "- **Testy pamięciowe** - testy zużycia pamięci.\n",
+ "- **Testy ochrony danych** - zapewnienie bezpieczeństwa danych przed wyciekiem.\n",
+ "- **Testy konfiguracji** - testowanie działania systemu uruchamianego w różnych konfiguracjach (np. na różnych systemach operacyjnych).\n",
+ "- **Testy zgodności wersji** - testowanie zgodności aplikacji z jej poprzednimi wersjami.\n",
+ "- **Testowanie zgodności z instrukcją użytkownika** - testom jest w zasadzie poddawana instrukcja.\n",
+ "- **Testowanie procedury instalacyjnej** - testowanie procedury instalacji systemu w czystym środowisku."
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 3.4. Podział testów - ze względu na fazę testowania\n",
+ "- **Testy dymne (smoke tests)** - powierzchowne testy sprawdzające tylko podstawowe funkcje aplikacji\n",
+ "- **Testy zdroworozsądkowe (sanity tests)** - testy sprawdzające, czy aplikacja lub jej konkretna funkcjonalność działają zgodnie z podstawowymi założeniami\n",
+ "- **Testy akceptacyjne** - sprawdzenie kompletności systemu i jego prawidłowego działania\n",
+ "- **Testy regresywne** - sprawdzenie, czy naprawa błędów nie wprowadziła nowych błędów."
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "# 4. Plan testów\n",
+ "**Plan testów** to dokument opisujący organizację procesu testowania. \n",
+ " * Dotyczy zazwyczaj testowania systemowego.\n",
+ " * Plan testów składa się z następujących elementów:\n",
+ " * Zakres testów\n",
+ " * Strategia testowania\n",
+ " * Zasoby niezbędne do testów\n",
+ " * Specyfikacja testów"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 4.1. Zakres testów\n",
+ " * Identyfikacja testowanego produktu (co testujemy?)\n",
+ " * Określenie wymagań (właściwości), które testujemy\n",
+ " * Określenie wymagań (właściwości), których nie testujemy"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 4.2. Metodologia testowania\n",
+ " * Określenie typów testowania, które przeprowadzimy.\n",
+ " * Określenie typów testowania, których nie przeprowadzimy.\n",
+ " * Zdefiniowanie metod oceny testu\n",
+ " * Zdefiniowanie typów błędów (awarie, błędy istotne, błędy nieistotne)\n",
+ " * Określenie kryteriów pozytywnego zakończenia testów\n",
+ " * Przykładowo: określenie dopuszczalnej liczby błędów poszczególnego typu\n",
+ " * Określenie postaci raportu z testów"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 4.3. Zasoby niezbędne do testów\n",
+ " * Środowisko testowe\n",
+ " * Oprogramowanie zastosowane w testowaniu\n",
+ " * Zespół wykonawców\n",
+ " * Warunki początkowe, np.:\n",
+ " * np. wykonane prace instalacyjne lub konfiguracyjne\n",
+ " * stopień ukończenia prac implementacyjnych"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 4.4. Specyfikacja testów \n",
+ "**Specyfikacja testów** to zestaw scenariuszy testowych (przypadków testowych)."
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "# 5. Testowanie automatyczne\n",
+ "**Automatyzacja testowania** polega na zastąpienia testera oprogramowaniem, które:\n",
+ "* Steruje testem,\n",
+ "* Porównuje wyniki z oczekiwaniami,\n",
+ "* Raportuje błędy."
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "## 5.1. Podejścia do testowania automatycznego\n",
+ "\n",
+ "### Code-driven testing (testowanie sterowane kodem)\n",
+ " * Testowane są publiczne interfejsy do klas (modułów, bibliotek) poprzez podanie różnorakich danych wejściowych i walidacji wyników.\n",
+ " * Jest to poziom testów jednostkowych.\n",
+ "\n",
+ "### Graphical user interface testing (testowanie graficznego interfejsu użytkownika)\n",
+ " * Generowane są zdarzenia interfejsu takie jak: kliknięcia myszką czy naciśnięcie klawiszy i obserwowane są zmiany w interfejsie użytkownika. \n",
+ " * Jest to poziom testów systemowych.\n",
+ " \n",
+ "#### Testowanie za pomocą makr, np. Macro Express (https://www.macros.com/)\n",
+ "1. Nagrywamy makro realizujące ciąg zdarzeń (kliknięć, klawiszy itp.),\n",
+ "2. przygotowujemy zestaw plików graficznych, które obrazują kolejne oczekiwane wyglądy interfejsu,\n",
+ "3. podczas testowania każdorazowo porównujemy obrazy interfejsu z obrazami oczekiwanymi.\n",
+ "\n",
+ "#### Testowanie za pomocą oprogramowania, np. Selenium\n",
+ "(http://tynecki.pl/pdf/Automating-functional-tests-using-Python-and-Selenium-Piotr-Tynecki.pdf)\n",
+ "* Opracowujemy sekwencję zdarzeń (kliknięć, klawiszy itp.).\n",
+ "* Sprawdzamy powodzenie testowanej operacji (np. sprawdzamy, czy istnieje na stronie poszukiwany element).\n",
+ "\n",
+ "#### Zalety automatycznego testowania GUI\n",
+ "* Może być stosowane do każdego oprogramowania z graficznym interfejsem użytkownika.\n",
+ "* Znakomicie wkomponowuje się w paradygmat „continous integration”.\n",
+ "\n",
+ "#### Wady automatycznego testowania GUI\n",
+ "* Przygotowanie przypadków testowych jest czasochłonne.\n",
+ "* Każda najmniejsza zmiana interfejsu powoduje konieczność opracowania nowego zestawu testowego.\n",
+ "* W scenariuszach zawarte są często operacje nieistotne z punktu widzenia testowania."
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {},
+ "source": [
+ "# Bibliografia\n",
+ "\n",
+ "1. \"Testowanie oprogramowania – poznaj świat testów\", Ilona Kusztykiewicz https://www.jcommerce.pl/jpro/artykuly/testowanie-oprogramowania\n",
+ "1. \"Testowanie niezbędnym elementem tworzenia oprogramowania. Jakie są jego typy, rodzaje i poziomy?\", Aleksandra Skalska, https://udigroup.pl/blog/testowanie-oprogramowania-typy-rodzaje-poziomy/#co-to-testowanie-oprogramowania\n"
+ ]
+ },
+ {
+ "cell_type": "markdown",
+ "metadata": {
+ "id": "DBJy5KNHpfh4"
+ },
+ "source": [
+ "## Zadania (proponowane do realizacji na laboratoriach)\n",
+ "\n",
+ "### Zadanie 1. Dyskusja nad odpowiednim sposobem testowania\n",
+ "Przeprowadźcie dyskusję nad odpowiednim sposobem testowania, który będzie najbardziej odpowiedni dla Waszego projektu. Sporządźcie raport z dyskusji, w którym zawarte będą wady i zalety proponowanych metod.\n",
+ "\n",
+ "### Zadanie 2. Plan testowania\n",
+ "\n",
+ "Sporządźcie realny plan testowania Waszej aplikacji. Określcie metodykę testowania, osoby testujące (dobrze byłoby mieć testerów spoza zespołu projektowego, proszę się wymieniać), kryteria akceptacji projektu oraz obieg pracy związany ze zgłaszaniem i naprawą błędów.\n",
+ "\n",
+ "### Zadanie 3. Scenariusze testowe\n",
+ "\n",
+ "Sporządźcie szczegółowe scenariusze testowe dla wybranych najważniejszych funkcjonalności Waszego projektu.\n",
+ "\n",
+ "\n",
+ "\n"
+ ]
+ }
+ ],
+ "metadata": {
+ "author": "Rafał Jaworski",
+ "colab": {
+ "provenance": []
+ },
+ "email": "rjawor@amu.edu.pl",
+ "kernelspec": {
+ "display_name": "Python 3 (ipykernel)",
+ "language": "python",
+ "name": "python3"
+ },
+ "lang": "pl",
+ "language_info": {
+ "codemirror_mode": {
+ "name": "ipython",
+ "version": 3
+ },
+ "file_extension": ".py",
+ "mimetype": "text/x-python",
+ "name": "python",
+ "nbconvert_exporter": "python",
+ "pygments_lexer": "ipython3",
+ "version": "3.10.6"
+ },
+ "org": null,
+ "subtitle": "10. Wybrane zagadnienia testowania",
+ "title": "Przygotowanie do projektu badawczo-rozwojowego",
+ "year": "2022"
+ },
+ "nbformat": 4,
+ "nbformat_minor": 4
+}