i Gdańsk w sierpniu tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego roku r. puste portowe nabrzeża unieruchomiony dźwigi stoczniowe doki z kadłuba mi opuszczonych statków stoczniowy stoczniowej nie nich wygasło życie w przemysłowym organizmie wybrzeża am nam paraliż dosięgnął miasta mam mam mam mam przestała funkcjonować komunikacja autobusowa i tramwajów dla tys. ludzi nastał czas wielkiej próby rozpoczął się egzamin z tej żałości i odpowiedzialność ta tysięcy na a na stałe dzięki jest to i stoi całości odpowiedzialności tak la ale stocznia imienia lenina w pierwszych dniach strajku stoczniach w pierwszej stanęły już wszystkie wydziały robotnicy grupuje się wokół budynku dyrekcji zaczynają się jeszcze chaotyczne dyskusję o sprawach najwyższej banku chaotyczny dyskusje o samorządności prawa przywilejach i place zmęczenie fatalną sytuacją gospodarczą ma w ratach klatce placach kolejkami pod sklepami stosunkami społecznymi propagandą sukcesu znalazło swoje ujście wyczerpała się zwykła ludzka cierpliwość swoich padają słowa protest stoczniowa administracja nie może być już partnerem w szerokiej rozmowie o Polsce i Polakach stoczniowe w szerokich polscy to odwrócenie się robotników plecami do dyrekcji ma swoją szczególną wymowę nie chodzi już o tysiąc zł złotych złotych chodzi o robotniczą godność i społeczną sprawiedliwość niezadowolenie zatacza coraz szersze kręgi solidaryzując się ze stoczniowcami strajkują niemal wszystkie załogi zakładów Trójmiasta trójmiasta trójmiasto i delegacji przybywają do stoczni imienia lenina powstaje międzyzakładowy komitet strajkowy któremu przewodzi Lecha Wałęsy burzliwych dyskusjach krystalizowała się robotnicze postulaty w w tych trudnych chwilach nie tylko tam w Gdańsku gdzie pokazano makietę pomnika poświęconego pamięci poległych stoczniowców wracam myślą do dramatycznych wydarzeń sprzed dziesięciu lat wybrzeże grudzień rok tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty w test zdjęcia pokazujemy po raz pierwszy w roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym tak się nie zdał choć tak stać na historia dotyka nas zbyt boleśnie teraz jeszcze wyzywać nas rozwaga wzięła górę nad emocjami i po jednej i po drugiej stronie stoczniowej bramy dotykała las prosto waga się lat się na nad i nie ustają dyskusje zapisy danych ile jednak wydawanych przez stoczniowców / wiem pile tej piruety piloty na trwają niekończące się rozmowy o związkach zawodowych który dają które muszą być prawdziwym reprezentantem interesów ludzi pracy o samorządności rzetelnej informacji w gospodarce mieszkania płacach cenach i kosztach utrzymania rodzi się lista adresowanych do rządu dwudziestu jeden postulatów jest Sierra tyle na konferencja prasowa Lecha Wałęsy i przedtem i gospodarce władzach w był na ja już za dla ze za ~f i ~r ~s i czyli ja tak piekar styl że ale ramy z jest ani on ani nikt inny nie znało obiedzie na pytanie jak długo potrwa strajk się przecież większość się przez ~s z a przecież jeszcze / starać się je za już wśród stoczniowców Andrzej Wajda czy powstanie film o synu człowieka z marmuru stocznia imienia komuny paryskiej w Gdyni im. ta sama determinacja i chęć wytrwania podobny do gdańskiego nas zrozumienie wagi dziejących się wydarzeń i te same dyskusje o najważniejszych polskich sprawach nie ma chaosu i bałaganu porządek utrzymuje straż robotnicza choć nie jest stała to w tak dużej i wstrząsana i emocjami zbiorowości i i i do punktu żywnościowego przynosiły paczki nie tylko rodziny stoczniowców ale także przyjaciele znajomi i zupełnie obcy ludzie i i jedno z szans i i mnie i to było dwa i jeszcze dwa trzy ale mamy lecz o dwa i miała są to sto czy aż pod gołym niebem powstawały prowizoryczne sypialnie z sypialnię ludzi którzy odczuli są też do ~ś i dla ba kraju rodziła się solidarność ze strajkującym wybrzeżem huta Warszawa warszawa hutnicy powołali zakładowy komitet strajkowy na którego czele stanął Seweryn Jaworski jaworski zakładowej zakładowych nie sewerynie obrady komitetu transmitował zakładowy radiowe z szans kopalnia manifest lipcowy manifest lipca są górnicy dobrze zrozumieli intencji stoczniowcy oni również domagali się zmian w strukturze ruchu związkowego opowiadali się za demokratyzacją odnową gospodarki uzdrowienia stosunków społecznych sprawiedliwością jest zatem oceną ich ciężkich prac te właśnie sprawy czasem drażliwy i bolesne były tematem rozmów z komisją rządową do ze intencje stoczniowców pani domagać zmiany od nową uzdrowienie strojenie za atenom klich w ciężkich ciężki tę ~t sprawie drażni drażliwe the go rząd są rządom to Jarosław Sienkiewicz przewodniczył komitetowi strajkowym a na czele komisji rządowej stał wicepremier Aleksander Kopeć kopeć kilkaset osób zgromadziło się codziennie przy głównej bramie stoczni szczecińskiej żony dzieci czy jak się stąd najczęściej padało pytanie kiedy i jak to się skończy za bramą kolejne dni i godziny płynęły wolno odmierzamy narodowymi dyskusjami i spokojnymi posiłkami zakładowa stołówka funkcjonowała bez zarzutu ale przetrwać tych warunkach nie było MON międzyzakładowy komitet strajkowy obradował codziennymi a informacji dostarczała załodze wydawana przez stoczniowców gazeta najwięcej sporów tak jak wszędzie toczyła się wokół Związków Zawodowych / i związku tego czym one mogą i czym być powinny my jako organizacja samorządu nie czyn by ~m samorząd samorządna specjalnie powołana komisja rządowa przybywa do Szczecina szczecina pkt po punkcie omawiane są postulaty przedstawione przez przewodniczącego ~m ~k ~s Mariana Jurczyka punkt / na czele komisji stoi wicepremier Kazimierz Barcikowski a w jej skład wchodzi między innymi Andrzej Żabiński pierwsze porozumienie podpisano właśnie w Szczecinie Gdańsk pierwsze rozmowy komisji przewodniczy wicepremier Mieczysław Jagielski się ten dialog nie spaliła tej pani proc wymaga dobrej woli i cierpliwości obu stron polega na szukaniu kompromisowych rozwiązań korzystnych dla całego NATO za pośrednictwem radiowęzła rozmów słuchają wszyscy stoczniowcy jeśli z twarda męska wymiana zdań napięcie chwile niepewności i chwilę nadziei i chwilę ich się jej i jej się z Kia skupienia nabożeństwo celebrowane na terenie gdańskiej stoczni radiowęzeł transmituje każdy spotka też do lata a dyskusje komisji Semka jestem wciąż trwa każdy i dyskusję i a to nie dużo ale i i jest jeszcze inni nie jedna ale czy nie ale mam ja a i naprawdę nie jest to Na Wsi i szalona jak to się trzydziesty pierwszy sierpnia ostatni dzień strajk do stoczni gdańskiej przybywa komisja rządowa z Mieczysławem jak jest to poprzedzona akceptacją komitetu centralnego partii porozumienie nazwane już umową społeczną zostaje podpisany ta owacja nie jest stawką w tamtej chwili każdemu Polakowi kamień spadł z serca każde mógł kamil tkanin mi minęło bowiem wszyscy razem raz rasy wysoki próg na drodze do demokratyzacji życia społecznego trzeba zrobić wszystko żeby ta demokratyzacja przyniosła owoce