2. Zaawansowane użycie pamięci tłumaczeń [laboratoria]
\n",
"
Rafał Jaworski (2021)
\n",
"
\n",
"\n",
"![Logo 2](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech2.jpg)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "aggregate-listing",
"metadata": {},
"source": [
"Wiemy już, do czego służy pamięć tłumaczeń. Spróbujmy przeprowadzić mały research, którego celem będzie odkrycie, w jaki sposób do pamięci tłumaczeń podchodzą najwięksi producenci oprogramowania typu CAT.\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "golden-turkish",
"metadata": {},
"source": [
"### Ćwiczenie 1: Wykonaj analizę funkcjonalności pamięci tłumaczeń w programach SDL Trados Studio 2021 oraz Kilgray memoQ. Dla obu programów wypisz funkcje, które są związane z TM oraz zaznacz, które funkcje są wspólne dla obu programów oraz których funkcji Tradosa brakuje w memoQ oraz odwrotnie."
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "retired-burke",
"metadata": {},
"source": [
"Odpowiedź:"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "existing-approval",
"metadata": {},
"source": [
"Jedną z funkcji dostępnych we wszystkich większych programach do wspomagania tłumaczenia jest znajdowanie bardzo pewnych dopasowań w pamięci tłumaczeń. Są one zwane **ICE** (In-Context Exact match) lub 101% match. Są to takie dopasowania z pamięci tłumaczeń, dla których nie tylko zdanie źródłowe z TM jest identyczne z tłumaczonym, ale także poprzednie zdanie źródłowe z TM zgadza się z poprzednim zdaniem tłumaczonym oraz następne z TM z następnym tłumaczonym."
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "decimal-electricity",
"metadata": {},
"source": [
" Rozważmy przykładową pamięć tłumaczeń z poprzednich zajęć (można do niej dorzucić kilka przykładów):"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 17,
"id": "confident-prison",
"metadata": {},
"outputs": [],
"source": [
"translation_memory = [\n",
" ('Wciśnij przycisk Enter', 'Press the ENTER button'), \n",
" ('Sprawdź ustawienia sieciowe', 'Check the network settings'),\n",
" ('Drukarka jest wyłączona', 'The printer is switched off'),\n",
" ('Wymagane ponowne uruchomienie komputera', 'System restart required')\n",
" ]"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "informal-breakdown",
"metadata": {},
"source": [
"### Ćwiczenie 2: Zaimplementuj funkcję ice_lookup, przyjmującą trzy parametry: aktualnie tłumaczone zdanie, poprzednio tłumaczone zdanie, następne zdanie do tłumaczenia. Funkcja powinna zwracać dopasowania typu ICE. Nie pozwól, aby doszło do błędów podczas sprawdzania pierwszego i ostatniego przykładu w pamięci (ze względu na brak odpowiednio poprzedzającego oraz następującego przykładu)."
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 18,
"id": "continental-submission",
"metadata": {},
"outputs": [],
"source": [
"def ice_lookup(sentence, prev_sentence, next_sentence):\n",
" # Wyniki dopasowania ICE\n",
" ice_matches = []\n",
"\n",
" # Iterujemy przez pamięć tłumaczeń, pomijając pierwszy i ostatni element dla bezpieczeństwa kontekstowego\n",
" for index in range(1, len(translation_memory) - 1):\n",
" # Pobieramy obecne, poprzednie i następne zdania z TM\n",
" prev_tm_sentence, _ = translation_memory[index - 1]\n",
" current_tm_sentence, current_tm_translation = translation_memory[index]\n",
" next_tm_sentence, _ = translation_memory[index + 1]\n",
"\n",
" # Sprawdzamy, czy wszystkie trzy zdania zgadzają się z odpowiednikami w TM\n",
" if (prev_tm_sentence == prev_sentence and current_tm_sentence == current_sentence and next_tm_sentence == next_sentence):\n",
" ice_matches.append(current_tm_translation)\n",
"\n",
" return ice_matches"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "figured-server",
"metadata": {},
"source": [
"Inną powszechnie stosowaną techniką przeszukiwania pamięci tłumaczeń jest tzw. **fuzzy matching**. Technika ta polega na wyszukiwaniu zdań z pamięci, które są tylko podobne do zdania tłumaczonego. Na poprzednich zajęciach wykonywaliśmy funkcję tm_lookup, która pozwalała na różnicę jednego słowa."
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "beautiful-fancy",
"metadata": {},
"source": [
"Zazwyczaj jednak funkcje fuzzy match posiadają znacznie szersze możliwości. Ich działanie opiera się na zdefiniowaniu funkcji $d$ dystansu pomiędzy zdaniami $x$ i $y$. Matematycznie, funkcja dystansu posiada następujące właściwości:\n",
"1. $\\forall_{x,y} d(x,y)\\geqslant 0$\n",
"2. $\\forall_{x,y} d(x,y)=0 \\Leftrightarrow x=y$\n",
"3. $\\forall_{x,y} d(x,y)=d(y,x)$\n",
"4. $\\forall_{x,y,z} d(x,y) + d(y,z)\\geqslant d(x,z)$"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "square-usage",
"metadata": {},
"source": [
"Rozważmy następującą funkcję:"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 19,
"id": "fourth-pillow",
"metadata": {},
"outputs": [],
"source": [
"def sentence_distance(x,y):\n",
" return abs(len(y) - len(x))"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "mediterranean-cosmetic",
"metadata": {},
"source": [
"### Ćwiczenie 3: Czy to jest poprawna funkcja dystansu? Które warunki spełnia?"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "graduate-theorem",
"metadata": {},
"source": [
"Odpowiedź: Nie, ponieważ w tej funkcji interesuje nas tylko długość zdania, tzn. drugi warunek nie będzie spełniony\n",
"\n",
"Przykład: `kot != bok`, a dla tej funkcji zwróci 0\n",
"\n",
"Spełnione warunki: 1, 3, 4"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "native-amber",
"metadata": {},
"source": [
"A teraz spójrzmy na taką funkcję:"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 20,
"id": "continued-christopher",
"metadata": {},
"outputs": [],
"source": [
"def sentence_distance(x,y):\n",
" if (x == y):\n",
" return 0\n",
" else:\n",
" return 3"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "every-surveillance",
"metadata": {},
"source": [
"### Ćwiczenie 4: Czy to jest poprawna funkcja dystansu? Które warunki spełnia?"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "metallic-leave",
"metadata": {},
"source": [
"Odpowiedź: Tak, spełnia wszystkie warunki\n",
"\n",
"Sprawdzenie dla warunku 4"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 29,
"id": "349a3547",
"metadata": {},
"outputs": [
{
"name": "stdout",
"output_type": "stream",
"text": [
"True\n",
"True\n",
"True\n",
"True\n"
]
}
],
"source": [
"# x == y i y == z\n",
"print(sentence_distance(\"kot\", \"kot\") + sentence_distance(\"kot\", \"kot\") >= sentence_distance(\"kot\", \"kot\"))\n",
"\n",
"# x == y i y != z\n",
"print(sentence_distance(\"kot\", \"kot\") + sentence_distance(\"kot\", \"pies\") >= sentence_distance(\"kot\", \"pies\"))\n",
"\n",
"# x != y i y == z\n",
"print(sentence_distance(\"kot\", \"pies\") + sentence_distance(\"pies\", \"pies\") >= sentence_distance(\"kot\", \"pies\"))\n",
"\n",
"# x != y i y != z\n",
"print(sentence_distance(\"kot\", \"pies\") + sentence_distance(\"pies\", \"kot\") >= sentence_distance(\"kot\", \"kot\"))"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "executed-baptist",
"metadata": {},
"source": [
"Wprowadźmy jednak inną funkcję dystansu - dystans Levenshteina. Dystans Levenshteina pomiędzy dwoma łańcuchami znaków definiuje się jako minimalną liczbę operacji edycyjnych, które są potrzebne do przekształcenia jednego łańcucha znaków w drugi. Wyróżniamy trzy operacje edycyjne:\n",
"* dodanie znaku\n",
"* usunięcie znaku\n",
"* zamiana znaku na inny"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "square-brown",
"metadata": {},
"source": [
"### Ćwiczenie 5: Czy dystans Levenshteina jest poprawną funkcją dystansu? Uzasadnij krótko swoją odpowiedź sprawdzając każdy z warunków."
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "bibliographic-stopping",
"metadata": {},
"source": [
"Odpowiedź:\n",
"- Dystans Levenshteina jest zawsze nieujemny\n",
"- Jeśli dwa ciągi są identyczne, nie potrzeba żadnych operacji do przekształcenia jednego w drugi\n",
"- Dystans Levenshteina jest symetryczny, ponieważ liczba operacji wymaganych do przekształcenia ciągu A w ciąg B jest taka sama jak liczba operacji potrzebnych do przekształcenia ciągu B w ciąg A\n",
"- Dystans Levenshteina spełnia nierówność trójkąta. Można to uzasadnić rozważając, że przekształcenie ciągu X w Y przez ciąg pośredni Z (najpierw przekształcając X w Z, a następnie Z w Y) nie będzie wymagać więcej operacji niż bezpośrednie przekształcenie X w Y"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "attended-channels",
"metadata": {},
"source": [
"W Pythonie dostępna jest biblioteka zawierająca implementację dystansu Levenshteina. Zainstaluj ją w swoim systemie przy użyciu polecenia:\n",
"\n",
"`pip3 install python-Levenshtein`\n",
"\n",
"I wypróbuj:"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 21,
"id": "secondary-wrist",
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"2"
]
},
"execution_count": 21,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"from Levenshtein import distance as levenshtein_distance\n",
"\n",
"levenshtein_distance(\"kotek\", \"kotki\")\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "concrete-satellite",
"metadata": {},
"source": [
"Funkcja ta daje nam możliwość zdefiniowania podobieństwa pomiędzy zdaniami:"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 22,
"id": "associate-tuner",
"metadata": {},
"outputs": [],
"source": [
"def levenshtein_similarity(x,y):\n",
" return 1 - levenshtein_distance(x,y) / max(len(x), len(y))"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "built-michael",
"metadata": {},
"source": [
"Przetestujmy ją!"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 23,
"id": "focal-pathology",
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"0.9166666666666666"
]
},
"execution_count": 23,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"levenshtein_similarity('Program jest uruchomiony', 'Program jest uruchamiany')"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 24,
"id": "roman-ceiling",
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"0.9428571428571428"
]
},
"execution_count": 24,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"levenshtein_similarity('Spróbuj wyłączyć i włączyć komputer', 'Spróbuj włączyć i wyłączyć komputer')"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 25,
"id": "invisible-cambodia",
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"0.631578947368421"
]
},
"execution_count": 25,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"levenshtein_similarity('Spróbuj wyłączyć i włączyć komputer', 'Nie próbuj wyłączać i włączać drukarki')"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"id": "administrative-phoenix",
"metadata": {},
"source": [
"### Ćwiczenie 6: Napisz funkcję fuzzy_lookup, która wyszuka w pamięci tłumaczeń wszystkie zdania, których podobieństwo Levenshteina do zdania wyszukiwanego jest większe lub równe od ustalonego progu."
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 26,
"id": "genetic-cradle",
"metadata": {},
"outputs": [],
"source": [
"# Write a fuzzy_lookup function that will search the translation memory for all sentences whose Levenshtein similarity to the searched sentence is greater than or equal to a set threshold.\n",
"def fuzzy_lookup(sentence, threshold):\n",
" fuzzy_matches = []\n",
"\n",
" # Iterujemy przez pamięć tłumaczeń\n",
" for tm_sentence, tm_translation in translation_memory:\n",
" # Sprawdzamy, czy podobieństwo Levenshteina jest większe niż próg\n",
" if levenshtein_similarity(sentence, tm_sentence) >= threshold:\n",
" fuzzy_matches.append(tm_translation)\n",
"\n",
" return fuzzy_matches"
]
}
],
"metadata": {
"author": "Rafał Jaworski",
"email": "rjawor@amu.edu.pl",
"kernelspec": {
"display_name": "Python 3",
"language": "python",
"name": "python3"
},
"lang": "pl",
"language_info": {
"codemirror_mode": {
"name": "ipython",
"version": 3
},
"file_extension": ".py",
"mimetype": "text/x-python",
"name": "python",
"nbconvert_exporter": "python",
"pygments_lexer": "ipython3",
"version": "3.10.14"
},
"subtitle": "2. Zaawansowane użycie pamięci tłumaczeń",
"title": "Komputerowe wspomaganie tłumaczenia",
"year": "2021"
},
"nbformat": 4,
"nbformat_minor": 5
}