aitech-eks-pub/wyk/13_generative_approach.ipynb

134 lines
5.3 KiB
Plaintext

{
"cells": [
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"![Logo 1](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech1.jpg)\n",
"<div class=\"alert alert-block alert-info\">\n",
"<h1> Ekstrakcja informacji </h1>\n",
"<h2> 13. <i>Podejście generatywne w ekstrakcji informacji</i> [wykład]</h2> \n",
"<h3> Filip Graliński (2021)</h3>\n",
"</div>\n",
"\n",
"![Logo 2](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech2.jpg)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"## Ekstrakcja informacji a podejście generatywne\n",
"\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"### Podejście generatywne\n",
"\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Do tej pory zadanie ekstrakcji informacji traktowaliśmy jako zadanie etykietowania sekwencji, tzn. uczyliśmy system zaznaczać tokeny składające się na ekstrahowane informacje.\n",
"\n",
"![img](./ie-seqlab.png)\n",
"\n",
"Możliwe jest inne podeście, **generatywne**, w którym podchodzimy do problemu ekstrakcji informacji jak do swego rodzaju **tłumaczenia maszynowego** — „tłumaczymy” tekst (wraz z pytaniem lub etykietą) na informację.\n",
"\n",
"![img](./ie-gener.png)\n",
"\n",
"To podejście może się wydawać trudniejsze niż etykietowanie sekwencji, ale wystarczająco zaawansowanej architekturze sieci, jest wykonalne.\n",
"\n",
"Zalety:\n",
"\n",
"- informacja nie musi być dosłownie zapisana w tekście, ekstraktor może nauczyć się również normalizacji czy parafrazowania,\n",
"- nie wprowadzamy wielu kroków przetwarzania (gdzie błędy mogą się\n",
" namnażać), system działa na zasadzie *end-to-end*.\n",
"\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"### Atencja\n",
"\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Pierwsze systemu neuronowego tłumaczenia maszynowego używały siecie LSTM. Dopiero jednak dodanie tzw. atencji (*attention*) umożliwiło duży przeskok jakościowy. Najpierw atencję dodano do sieci rekurencyjnych, później powstały sieci oparte *wyłącznie* na atencji — modele Transformer.\n",
"\n",
"Idea atencji polega na tym, że sieć może kierować selektywnie „snop” uwagi na wyrazy na wejściu lub do tej pory wygenerowane wyrazy.\n",
"\n",
"Mechanizm atencji korzysta z:\n",
"\n",
"- z poprzedniego stanu sieci $\\vec{s^{k-1}}$ (to jest „miejsce”, z którego „kierujemy” atencję),\n",
"- z wektora reprezentującego słowo $\\vec{v}(t_i)$ (to jest „miejsce”, na które kierujemy atencję), gdzie\n",
" $\\vec{v}(t_i)$ to reprezentacja wektorowa wyrazu $t_i$ (statyczny embedding lub reprezentacja wektorowa\n",
" z poprzedniej warstwy dla sieci wielowarstwowej),\n",
"\n",
"aby wytworzyć wektor kontekstu $\\vec{\\xi^k}$ (który z kolei będzie w jakiś sposób wnosił wkład do wyliczenia nowej wartości stanu $\\vec{s^k}$ lub wyjścia $y^k$.\n",
"\n",
"Najpierw wyliczymy skalarne wartości atencji, tzn. liczby, które będą sygnalizowały, jak bardzo wektor $\\vec{v}(t_i)$ „pasuje” do $\\vec{s^{k-1}}$, w najprostszej wersji można po prostu skorzystać z iloczynu skalarnego (o ile $n=m$),\n",
"\n",
"$$a(\\vec{s^{k-1}}, \\vec{v}(t_i)) = \\vec{s^{k-1}}\\vec{v}(t_i).$$\n",
"\n",
"**Pytanie**: co jeśli $n$ nie jest równe $m$, tzn. rozmiar embeddingu nie jest równy rozmiarowi wektora stanu?\n",
"\n",
"W przypadku sieci LSTM korzysta się częściej z bardziej skomplikowanego wzoru zawierającego dodatkowe wyuczalne wagi:\n",
"\n",
"$$a(\\vec{s^{k-1}}, \\vec{v}(t_i)) = \\vec{w_a}\\operatorname{tanh}(W_a\\vec{s^{k-1}} + U_a\\vec{v}(t_i))$$\n",
"\n",
"**Pytanie**: jakie rozmiary mają macierze $W_a$, $U_a$ i wektor $w_a$?\n",
"\n",
"Powtórzmy, że wartości $a$ są wartościami skalarnymi, natomiast nie są one znormalizowane (nie sumują się do jedynki), normalizujemy je używając schematu podobnego do softmaxa:\n",
"\n",
"$$\\alpha_{i} = \\frac{e^{a(\\vec{s^{k-1}}, \\vec{v}(t_i))}}{\\sum_j e^{a(\\vec{s^{k-1}}, \\vec{v}(t_j))}}$$\n",
"\n",
"Wektor kontekstu $\\vec{\\xi^k}$ będzie po prostu średnią ważoną wektorowych reprezentacji słów:\n",
"\n",
"$$\\vec{\\xi^k} = \\sum_i \\alpha_i\\vec{v}(t_i)$$\n",
"\n",
"**Pytanie**: zasadniczo atencja jest środkiem do celu (żeby sieć się sprawniej uczyła), czy można atencja sama w sobie może być do czegoś przydatna?\n",
"\n"
]
}
],
"metadata": {
"author": "Filip Graliński",
"email": "filipg@amu.edu.pl",
"kernelspec": {
"display_name": "Python 3 (ipykernel)",
"language": "python",
"name": "python3"
},
"lang": "pl",
"language_info": {
"codemirror_mode": {
"name": "ipython",
"version": 3
},
"file_extension": ".py",
"mimetype": "text/x-python",
"name": "python",
"nbconvert_exporter": "python",
"pygments_lexer": "ipython3",
"version": "3.9.6"
},
"org": null,
"subtitle": "13.Podejście generatywne w ekstrakcji informacji[wykład]",
"title": "Ekstrakcja informacji",
"year": "2021"
},
"nbformat": 4,
"nbformat_minor": 4
}