1 Maszyny wirtualne
Tomasz Zaworski edited this page 2020-11-15 02:28:24 +01:00
  1. Wprowadzenie
  2. Zadania do wykonania na zajęciach
    1. Instalacja systemu Linux na maszynie wirtualnej w środowisku VMWare
    2. Uruchomienie maszyny wirtualnej w środowisku Proxmox
  3. Zadania domowe

Wprowadzenie

Maszyna wirtualna to środowisko wykonania symulujące fizyczny komputer.

Na niniejszych zajęciach przeprowadzą Państwo instalację systemu Linux na maszynie wirtualnej z wykorzystaniem oprogramowania VMware.

Ponadto dokonają Państwo konfiguracji maszyny wirtualnej, którą na platformie Proxmox utworzyli dla Państwa Administratorzy WMI.

Uwaga: Maszyna wirtualna skonfigurowana na platformie Proxmox będzie wykorzystywana na kolejnych zajęciach.

Zadania do wykonania na zajęciach

Instalacja systemu Linux na maszynie wirtualnej w środowisku VMWare

Zadanie 1
  1. Uruchom Windowsa.
  2. Uruchomić narzędzie VMware Workstation Pro i wybrać opcję Create a New Virtual Machine.
  3. Jako typ maszyny wirtualnej wybrać Custom.
  4. Na ekranie Choose the Virtual Machine Hardware Compatibility zaakceptować ustawienia domyślne.
  5. Na kolejnym ekranie zaznaczyć opcję Installer disc image file oraz wybrać obraz systemu ubuntu-mate-18.04-desktop-amd64.iso z katalogu I:\linux.
  6. Wybrać rodzaj systemu operacyjnego oraz wersję (tj. Ubuntu 64-bit).
  7. Wprowadzić nazwę dla maszyny wirtualnej wg. schematu sop-numerindeksu oraz lokalizację na dysku P zgodnie ze schematem P:\sop-numerindeku.
    Uwaga: Maszyna utworzona na dysku P: zostanie usunięta po zakończeniu zajęć.
  8. Przydzielić maszynie wirtualnej dwa rdzenie oraz 2GB ramu.
  9. Zaakceptować pozostałe ustawienia bez zmian.
Zadanie 2
  1. Wybrać utworzoną maszynę wirtualną z menu po lewej stronie i uruchomić ją korzystając z opcji Power on this virtual machine.
  2. Przeprowadzić instalację systemu na maszynie wirtualnej. W procesie instalacji wybrać polski układ klawiatury oraz utworzyć użytkownika o nazwie sopNUMERINDEKSU.

Uruchomienie maszyny wirtualnej w środowisku Proxmox

Zadanie 1

Zalogować się na https://cloud.wmi.amu.edu.pl/

Dane do logowania są takie same jak do komputerów w laboratoriach.

Zadanie 2

Wybrać opcję Folder View z listy wyboru w lewym górnym rogu. Rozwinąć w menu po lewej stronie opcje LXC Container, wybrać swoją maszynę wirtualną z menu i uruchomić ją przyciskiem Start.

Uwaga: w przyszłości podczas łączenia się przez ssh z maszyną wirtualną, w przypadku problemów z połączeniem proszę najpierw sprawdzić czy maszyna jest w ogóle uruchomiona.

Zadanie 3

Uzyskać dostęp do konsoli wciskając przycisk Console lub dwukrotnie klikając nazwę maszyny wirtualnej w menu.

Zalogować się do systemu jako użytkownik root hasłem sop2018.

Konsola dostępna za pośrednictwem przeglądarki bywa zawodna. Jeżeli konsola przestaje odpowiadać, należy wybrać opcję Reload w prawym górnym rogu ekranu.

Jeżeli przy pierwszym logowaniu nie pojawi się komunikat z prośbą o podanie loginu, proszę wcisnąć ENTER.

Znacznie wygodniejszym sposobem użytkowania maszyny wirtualnej jest dostęp zdalny za pośrednictwem usługi Secure Shell (ssh).

W celu skonfigurowania usługi ssh na maszynie wirtualnej należy (z poziomu konsoli dostępnej przez www) wykonać poniższe zadania.

Zadanie 4

Korzystając z programu vi lub nano dokonać edycji pliku /etc/ssh/sshd_config.

Zastąpić w pliku sshd_config wiersz:

#PermitRootLogin prohibit-password

wierszem

PermitRootLogin yes

i zapisać ten plik.

Zadanie 5

Zrestartować usługę ssh poleceniem

systemctl restart ssh

Po wykonaniu powyższych zadań mogą Państwo połączyć się ze swoją maszyną wirtualną z dowolnego komputera w laboratoriach, korzystając z polecenia

ssh root@sop-sNRINDEKSU.vm.wmi.amu.edu.pl
Zadanie 6

Zmienić hasło użytkownika root przy użyciu polecenia passwd.

Uwaga: Maszyny wirtualne będą skanowane przez administratorów na okoliczność braku wykonania zmiany hasła root.

Zadanie 7

Utworzyć za pomocą polecenia adduser użytkownika sop.

Korzystając z ssh zalogować się jako użytkownik sop do maszyny wirtualnej.

Zadanie 8

Odczytać adres ip maszyny wirtualnej poleceniem

ip address show

Uwaga: odtąd większość zadań do wykonania na zajęciach i w domu może być realizowana z wykorzystaniem maszyny wirtualnej na platformie Proxmox; jest to bardzo dobre środowisko do eksperymentów. Jeżeli nie są wymagane uprawnienia roota, to można nadal pracować na lokalnych linuksach lub serwerze lts.wmi.amu.edu.pl.

Zadania domowe

Zadanie domowe 1

Spoza sieci wydziałowej do zasobów laboratoriów WMI można się dostać za pomocą serwera LTS, który udostępnia powłokę poprzez protokół ssh (zob. https://laboratoria.wmi.amu.edu.pl/laboratoria/dostep-przez-ssh). Serwer ten znajduje się w tej samej sieci co Państwa maszyny wirtualne.

Spoza sieci wydziałowej można połączyć się z maszyną wirtualną poprzez protokół ssh za pośrednictwem serwera LTS (należy najpierw dostać się na serwer LTS, a potem z niego na Państwa maszynę wirtualną - w Linuksie da się to zrobić jednym poleceniem, ale można też dwoma).


Pracując na maszynie wirtualnej utwórz katalog numer_indeksu o następującej zawartości:

numer_indeksu/
|-- auth.log        # 20 ostatnich linii pliku /var/log/auth.log
|-- ip              # plik zawierający rezultat (standardowe wyjście) wykonania polecenia ip address show 
|-- machine-id      # kopia pliku /etc/machine-id
|-- os-release      # kopia pliku /etc/os-release
|-- passwd          # kopia pliku /etc/passwd
`-- syslog          # 50 ostatnich linii pliku /var/log/syslog

Poszukaj informacji o tym co znajduje się w powyższych plikach /var/log/auth.log, /etc/machine-id, /etc/os-release, /etc/passwd oraz /var/log/syslog.

Korzystając z polecenia scp:

  1. Będąc zalogowanym na serwerze lts.wmi.amu.edu.pl, skopiuj utworzone archiwum z maszyny wirtualnej do swojego katalogu domowego na lts.wmi.amu.edu.pl. Przećwicz wariant przesyłania całego katalogu (jedno polecenie), wariant przesyłania wszstkich plików z katalogu (jedno polecenie) oraz wariant przesyłania plik po pliku (kilka poleceń).
  2. Będąc zalogowanym na serwerze lts.wmi.amu.edu.pl, utwórz na lts.wmi.amu.edu.pl dowolny katalog z dowolnymi trzema plikami i wyślij ten katalog do dwóch różnych miejsc (katalogów) na maszynie wirtualnej. Przećwicz wariant przesyłania całego katalogu (jedno polecenie), wariant przesyłania wszstkich plików z katalogu (jedno polecenie) oraz wariant przesyłania plik po pliku (kilka poleceń).