Table of Contents
Wprowadzenie
Maszyna wirtualna to środowisko wykonania symulujące fizyczny komputer.
Na niniejszych zajęciach przeprowadzą Państwo instalację systemu Linux na maszynie wirtualnej z wykorzystaniem oprogramowania VMware.
Ponadto dokonają Państwo konfiguracji maszyny wirtualnej, którą na platformie Proxmox utworzyli dla Państwa Administratorzy WMI.
Uwaga: Maszyna wirtualna skonfigurowana na platformie Proxmox będzie wykorzystywana na kolejnych zajęciach.
Zadania do wykonania na zajęciach
Instalacja systemu Linux na maszynie wirtualnej w środowisku VMWare
Zadanie 1
- Uruchom Windowsa.
- Uruchomić narzędzie VMware Workstation Pro i wybrać opcję Create a New Virtual Machine.
- Jako typ maszyny wirtualnej wybrać Custom.
- Na ekranie Choose the Virtual Machine Hardware Compatibility zaakceptować ustawienia domyślne.
- Na kolejnym ekranie zaznaczyć opcję
Installer disc image file
oraz wybrać obraz systemuubuntu-mate-18.04-desktop-amd64.iso
z kataloguI:\linux
. - Wybrać rodzaj systemu operacyjnego oraz wersję (tj. Ubuntu 64-bit).
- Wprowadzić nazwę dla maszyny wirtualnej wg. schematu
sop-numerindeksu
oraz lokalizację na dyskuP
zgodnie ze schematemP:\sop-numerindeku
.
Uwaga: Maszyna utworzona na dyskuP:
zostanie usunięta po zakończeniu zajęć. - Przydzielić maszynie wirtualnej dwa rdzenie oraz 2GB ramu.
- Zaakceptować pozostałe ustawienia bez zmian.
Zadanie 2
- Wybrać utworzoną maszynę wirtualną z menu po lewej stronie i uruchomić ją korzystając z opcji Power on this virtual machine.
- Przeprowadzić instalację systemu na maszynie wirtualnej. W procesie instalacji wybrać polski układ klawiatury oraz utworzyć użytkownika o nazwie
sopNUMERINDEKSU
.
Uruchomienie maszyny wirtualnej w środowisku Proxmox
Zadanie 1
Zalogować się na https://cloud.wmi.amu.edu.pl/
Dane do logowania są takie same jak do komputerów w laboratoriach.
Zadanie 2
Wybrać opcję Folder View z listy wyboru w lewym górnym rogu. Rozwinąć w menu po lewej stronie opcje LXC Container, wybrać swoją maszynę wirtualną z menu i uruchomić ją przyciskiem Start.
Uwaga: w przyszłości podczas łączenia się przez ssh z maszyną wirtualną, w przypadku problemów z połączeniem proszę najpierw sprawdzić czy maszyna jest w ogóle uruchomiona.
Zadanie 3
Uzyskać dostęp do konsoli wciskając przycisk Console lub dwukrotnie klikając nazwę maszyny wirtualnej w menu.
Zalogować się do systemu jako użytkownik root hasłem sop2018.
Konsola dostępna za pośrednictwem przeglądarki bywa zawodna. Jeżeli konsola przestaje odpowiadać, należy wybrać opcję Reload w prawym górnym rogu ekranu.
Jeżeli przy pierwszym logowaniu nie pojawi się komunikat z prośbą o podanie loginu, proszę wcisnąć ENTER.
Znacznie wygodniejszym sposobem użytkowania maszyny wirtualnej jest dostęp zdalny za pośrednictwem usługi Secure Shell (ssh).
W celu skonfigurowania usługi ssh
na maszynie wirtualnej należy (z poziomu konsoli dostępnej przez www) wykonać poniższe zadania.
Zadanie 4
Korzystając z programu vi
lub nano
dokonać edycji pliku /etc/ssh/sshd_config
.
Zastąpić w pliku sshd_config
wiersz:
#PermitRootLogin prohibit-password
wierszem
PermitRootLogin yes
i zapisać ten plik.
Zadanie 5
Zrestartować usługę ssh
poleceniem
systemctl restart ssh
Po wykonaniu powyższych zadań mogą Państwo połączyć się ze swoją maszyną wirtualną z dowolnego komputera w laboratoriach, korzystając z polecenia
ssh root@sop-sNRINDEKSU.vm.wmi.amu.edu.pl
Zadanie 6
Zmienić hasło użytkownika root
przy użyciu polecenia passwd
.
Uwaga: Maszyny wirtualne będą skanowane przez administratorów na okoliczność braku wykonania zmiany hasła root.
Zadanie 7
Utworzyć za pomocą polecenia adduser
użytkownika sop
.
Korzystając z ssh
zalogować się jako użytkownik sop
do maszyny wirtualnej.
Zadanie 8
Odczytać adres ip maszyny wirtualnej poleceniem
ip address show
Uwaga: odtąd większość zadań do wykonania na zajęciach i w domu może być realizowana z wykorzystaniem maszyny wirtualnej na platformie Proxmox; jest to bardzo dobre środowisko do eksperymentów. Jeżeli nie są wymagane uprawnienia roota, to można nadal pracować na lokalnych linuksach lub serwerze lts.wmi.amu.edu.pl
.
Zadania domowe
Zadanie domowe 1
Spoza sieci wydziałowej do zasobów laboratoriów WMI można się dostać za pomocą serwera LTS, który udostępnia powłokę poprzez protokół ssh
(zob. https://laboratoria.wmi.amu.edu.pl/laboratoria/dostep-przez-ssh). Serwer ten znajduje się w tej samej sieci co Państwa maszyny wirtualne.
Spoza sieci wydziałowej można połączyć się z maszyną wirtualną poprzez protokół ssh
za pośrednictwem serwera LTS (należy najpierw dostać się na serwer LTS, a potem z niego na Państwa maszynę wirtualną - w Linuksie da się to zrobić jednym poleceniem, ale można też dwoma).
Pracując na maszynie wirtualnej utwórz katalog numer_indeksu
o następującej zawartości:
numer_indeksu/
|-- auth.log # 20 ostatnich linii pliku /var/log/auth.log
|-- ip # plik zawierający rezultat (standardowe wyjście) wykonania polecenia ip address show
|-- machine-id # kopia pliku /etc/machine-id
|-- os-release # kopia pliku /etc/os-release
|-- passwd # kopia pliku /etc/passwd
`-- syslog # 50 ostatnich linii pliku /var/log/syslog
Poszukaj informacji o tym co znajduje się w powyższych plikach /var/log/auth.log
, /etc/machine-id
, /etc/os-release
, /etc/passwd
oraz /var/log/syslog
.
Korzystając z polecenia scp
:
- Będąc zalogowanym na serwerze
lts.wmi.amu.edu.pl
, skopiuj utworzone archiwum z maszyny wirtualnej do swojego katalogu domowego nalts.wmi.amu.edu.pl
. Przećwicz wariant przesyłania całego katalogu (jedno polecenie), wariant przesyłania wszstkich plików z katalogu (jedno polecenie) oraz wariant przesyłania plik po pliku (kilka poleceń). - Będąc zalogowanym na serwerze
lts.wmi.amu.edu.pl
, utwórz nalts.wmi.amu.edu.pl
dowolny katalog z dowolnymi trzema plikami i wyślij ten katalog do dwóch różnych miejsc (katalogów) na maszynie wirtualnej. Przećwicz wariant przesyłania całego katalogu (jedno polecenie), wariant przesyłania wszstkich plików z katalogu (jedno polecenie) oraz wariant przesyłania plik po pliku (kilka poleceń).