uczenie-maszynowe/wyk/12_Metody_optymalizacji.ipynb
Paweł Skórzewski a4f9c87756 Wykłady 12 i 13
2024-01-18 17:31:30 +01:00

399 lines
10 KiB
Plaintext
Raw Permalink Blame History

This file contains ambiguous Unicode characters

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

{
"cells": [
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "slide"
}
},
"source": [
"### Uczenie maszynowe\n",
"# 12. Metody optymalizacji"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "slide"
}
},
"source": [
"## 12.1. Warianty metody gradientu prostego\n",
"\n",
"* Batch gradient descent\n",
"* Stochastic gradient descent\n",
"* Mini-batch gradient descent"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### _Batch gradient descent_\n",
"\n",
"* Klasyczna wersja metody gradientu prostego\n",
"* Obliczamy gradient funkcji kosztu względem całego zbioru uczącego:\n",
" $$ \\theta := \\theta - \\alpha \\cdot \\nabla_\\theta J(\\theta) $$\n",
"* Dlatego może działać bardzo powoli\n",
"* Nie można dodawać nowych przykładów na bieżąco w trakcie trenowania modelu (*online learning*)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### *Stochastic gradient descent* (SGD)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "fragment"
}
},
"source": [
"#### Algorytm\n",
"\n",
"Powtórz określoną liczbę razy (liczba epok):\n",
" 1. Randomizuj dane treningowe\n",
" 1. Powtórz dla każdego przykładu $i = 1, 2, \\ldots, m$:\n",
" $$ \\theta := \\theta - \\alpha \\cdot \\nabla_\\theta \\, J \\! \\left( \\theta, x^{(i)}, y^{(i)} \\right) $$"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "notes"
}
},
"source": [
"**Randomizacja danych** to losowe potasowanie przykładów uczących (wraz z odpowiedziami)."
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"#### SGD zalety\n",
"\n",
"* Dużo szybszy niż _batch gradient descent_\n",
"* Można dodawać nowe przykłady na bieżąco w trakcie trenowania (*online learning*)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"#### SGD\n",
"\n",
"* Częsta aktualizacja parametrów z dużą wariancją:\n",
"\n",
"<img src=\"http://ruder.io/content/images/2016/09/sgd_fluctuation.png\" style=\"margin: auto;\" width=\"50%\" />\n",
"\n",
"* Z jednej strony dzięki temu nie utyka w złych minimach lokalnych, ale z drugiej strony może „wyskoczyć” z dobrego minimum"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### _Mini-batch gradient descent_"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "fragment"
}
},
"source": [
"#### Algorytm\n",
"\n",
"1. Ustal rozmiar \"paczki/wsadu\" (*batch*) $b \\leq m$.\n",
"2. Powtórz określoną liczbę razy (liczba epok):\n",
" 1. Powtórz dla każdego batcha (czyli dla $i = 1, 1 + b, 1 + 2 b, \\ldots$):\n",
" $$ \\theta := \\theta - \\alpha \\cdot \\nabla_\\theta \\, J \\left( \\theta, x^{(i : i+b)}, y^{(i : i+b)} \\right) $$"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"#### _Mini-batch gradient descent_\n",
"\n",
"* Kompromis między _batch gradient descent_ i SGD\n",
"* Stabilniejsza zbieżność dzięki redukcji wariancji aktualizacji parametrów\n",
"* Szybszy niż klasyczny _batch gradient descent_\n",
"* Typowa wielkość batcha: między kilka a kilkaset przykładów\n",
" * Im większy batch, tym bliżej do BGD; im mniejszy batch, tym bliżej do SGD\n",
" * BGD i SGD można traktować jako odmiany MBGD dla $b = m$ i $b = 1$"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 2,
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "skip"
}
},
"outputs": [],
"source": [
"# Mini-batch gradient descent - przykładowa implementacja\n",
"\n",
"def MiniBatchSGD(h, fJ, fdJ, theta, X, y, \n",
" alpha=0.001, maxEpochs=1.0, batchSize=100, \n",
" logError=True):\n",
" errorsX, errorsY = [], []\n",
" \n",
" m, n = X.shape\n",
" start, end = 0, batchSize\n",
" \n",
" maxSteps = (m * float(maxEpochs)) / batchSize\n",
" for i in range(int(maxSteps)):\n",
" XBatch, yBatch = X[start:end,:], y[start:end,:]\n",
"\n",
" theta = theta - alpha * fdJ(h, theta, XBatch, yBatch)\n",
" \n",
" if logError:\n",
" errorsX.append(float(i*batchSize)/m)\n",
" errorsY.append(fJ(h, theta, XBatch, yBatch).item())\n",
" \n",
" if start + batchSize < m:\n",
" start += batchSize\n",
" else:\n",
" start = 0\n",
" end = min(start + batchSize, m)\n",
" \n",
" return theta, (errorsX, errorsY)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"Porównanie, jak zmienia się wartość funkcji kosztu podczas optymalizacji:\n",
"\n",
"<img src=\"https://miro.medium.com/max/1400/1*R12QVNFn-46IPewAMxde2w.png\" style=\"margin: auto;\" width=\"100%\" />"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Wady klasycznej metody gradientu prostego, czyli dlaczego potrzebujemy optymalizacji\n",
"\n",
"* Trudno dobrać właściwą szybkość uczenia (*learning rate*)\n",
"* Jedna ustalona wartość stałej uczenia się dla wszystkich parametrów\n",
"* Funkcja kosztu dla sieci neuronowych nie jest wypukła, więc uczenie może utknąć w złym minimum lokalnym lub punkcie siodłowym"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "slide"
}
},
"source": [
"## 12.2. Algorytmy optymalizacji metody gradientu\n",
"\n",
"* Momentum\n",
"* Nesterov Accelerated Gradient\n",
"* Adagrad\n",
"* Adadelta\n",
"* RMSprop\n",
"* Adam\n",
"* Nadam\n",
"* AMSGrad"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Momentum\n",
"\n",
"* SGD źle radzi sobie w „wąwozach” funkcji kosztu\n",
"* Momentum rozwiązuje ten problem przez dodanie współczynnika $\\gamma$, który można trakować jako „pęd” spadającej piłki:\n",
" $$ v_t := \\gamma \\, v_{t-1} + \\alpha \\, \\nabla_\\theta J(\\theta) $$\n",
" $$ \\theta := \\theta - v_t $$"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Przyspieszony gradient Nesterova (*Nesterov Accelerated Gradient*, NAG)\n",
"\n",
"* Momentum czasami powoduje niekontrolowane rozpędzanie się piłki, przez co staje się „mniej sterowna”\n",
"* Nesterov do piłki posiadającej pęd dodaje „hamulec”, który spowalnia piłkę przed wzniesieniem:\n",
" $$ v_t := \\gamma \\, v_{t-1} + \\alpha \\, \\nabla_\\theta J(\\theta - \\gamma \\, v_{t-1}) $$\n",
" $$ \\theta := \\theta - v_t $$"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Adagrad\n",
"\n",
"* “<b>Ada</b>ptive <b>grad</b>ient”\n",
"* Adagrad dostosowuje współczynnik uczenia (*learning rate*) do parametrów: zmniejsza go dla cech występujących częściej, a zwiększa dla występujących rzadziej\n",
"* Wada: współczynnik uczenia może czasami gwałtownie maleć\n",
"* Wyniki badań pokazują, że często **starannie** dobrane $\\alpha$ daje lepsze wyniki na zbiorze testowym"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Adadelta i RMSprop\n",
"* Warianty algorytmu Adagrad, które radzą sobie z problemem gwałtownych zmian współczynnika uczenia"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Adam\n",
"\n",
"* “<b>Ada</b>ptive <b>m</b>oment estimation”\n",
"* Łączy zalety algorytmów RMSprop i Momentum\n",
"* Można go porównać do piłki mającej ciężar i opór\n",
"* Obecnie jeden z najpopularniejszych algorytmów optymalizacji"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### Nadam\n",
"* “<b>N</b>esterov-accelerated <b>ada</b>ptive <b>m</b>oment estimation”\n",
"* Łączy zalety algorytmów Adam i Nesterov Accelerated Gradient"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"### AMSGrad\n",
"* Wariant algorytmu Adam lepiej dostosowany do zadań takich jak rozpoznawanie obiektów czy tłumaczenie maszynowe"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"<img src=\"contours_evaluation_optimizers.gif\" style=\"margin: auto;\" width=\"60%\" />"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {
"slideshow": {
"slide_type": "subslide"
}
},
"source": [
"<img src=\"saddle_point_evaluation_optimizers.gif\" style=\"margin: auto;\" width=\"60%\" />"
]
}
],
"metadata": {
"celltoolbar": "Slideshow",
"kernelspec": {
"display_name": "Python 3 (ipykernel)",
"language": "python",
"name": "python3"
},
"language_info": {
"codemirror_mode": {
"name": "ipython",
"version": 3
},
"file_extension": ".py",
"mimetype": "text/x-python",
"name": "python",
"nbconvert_exporter": "python",
"pygments_lexer": "ipython3",
"version": "3.10.12"
},
"livereveal": {
"start_slideshow_at": "selected",
"theme": "white"
}
},
"nbformat": 4,
"nbformat_minor": 4
}