SystemyDialogowe/AJN.ipynb

304 lines
8.8 KiB
Plaintext

{
"cells": [
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"![Logo 1](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech1.jpg)\n",
"<div class=\"alert alert-block alert-info\">\n",
"<h1> Systemy Dialogowe </h1>\n",
"<h2> 7. <i>Parsing semantyczny z wykorzystaniem gramatyk</i> [laboratoria]</h2> \n",
"<h3> Marek Kubis (2021)</h3>\n",
"</div>\n",
"\n",
"![Logo 2](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech2.jpg)"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Parsing semantyczny z wykorzystaniem gramatyk\n",
"=============================================\n",
"\n",
"Wartości slotów możemy wydobywać z wypowiedzi użytkownika korzystając z takich technik, jak:\n",
"\n",
" - wyszukiwanie słów kluczowych w tekście,\n",
"\n",
" - dopasowywanie wzorców zbudowanych przy użyciu wyrażeń regularnych,\n",
"\n",
" - parsery regułowe (temat dzisiejszych zajęć),\n",
"\n",
" - uczenie maszynowe (temat kolejnych zajęć)."
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Przykłady parserów regułowych\n",
"-----------------------------\n",
"\n",
" - [Phoenix](http://wiki.speech.cs.cmu.edu/olympus/index.php/Phoenix_Server) — parser gramatyk\n",
" bezkontekstowych whodzący w skład systemu dialogowego [Olympus](http://wiki.speech.cs.cmu.edu/olympus/index.php/Olympus)\n",
"\n",
" - Parsery [DCG](https://www.swi-prolog.org/pldoc/man?section=DCG) (Definite Clause Grammars) języka [Prolog](https://www.swi-prolog.org/)\n",
"\n",
" - [JSpeech Grammar Format](https://www.w3.org/TR/jsgf/) (JSGF)\n",
"\n",
"Przykład\n",
"--------\n",
"Zapiszmy w JSGF gramatykę semantyczną dla aktu dialogowego reprezentującego zamiar rezerwacji\n",
"stolika w restauracji."
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 51,
"metadata": {},
"outputs": [
{
"name": "stdout",
"output_type": "stream",
"text": [
"Overwriting book.jsgf\n"
]
}
],
"source": [
"%%writefile book.jsgf\n",
"#JSGF V1.0 UTF-8 pl;\n",
"\n",
"grammar book;\n",
"\n",
"public <rezerwuj> = chciałbym zarezerwować <ilosc_biletow> <tytul_filmu> [<dzien_rezerwacji>] [<godzina_rezerwacji>];\n",
"\n",
"<ilosc_biletow> = <liczba> {ilosc} (bilety | biletów);\n",
"\n",
"<liczba> = dwa | trzy | cztery |1|2|3|4|5|6;\n",
"\n",
"<tytul_filmu> = na [film] <tytul> {tytul};\n",
"\n",
"<tytul> = Batman | Uncharted | Pitbull;\n",
"\n",
"<dzien_rezerwacji> = na <dzien> {dzien};\n",
"\n",
"<dzien> = dzisiaj | jutro | poniedziałek | wtorek | środę | czwartek | piątek | sobotę | niedzielę;\n",
"\n",
"<godzina_rezerwacji> = na [godzinę] <godzina_z_minutami> {godzina};\n",
"\n",
"<godzina_z_minutami> = <godzina> [<minuty>];\n",
"\n",
"<godzina> = dziewiątą | dziesiątą | jedenastą | dwunastą;\n",
"\n",
"<minuty> = pietnaście | trzydzieści;\n"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Parser akceptujący powyższą gramatykę utworzymy korzystając z biblioteki [pyjsgf](https://github.com/Danesprite/pyjsgf)."
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 52,
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"Grammar(version=1.0, charset=UTF-8, language=pl, name=book)"
]
},
"execution_count": 52,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"import jsgf\n",
"\n",
"book_grammar = jsgf.parse_grammar_file('book.jsgf')\n",
"book_grammar"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Wykorzystajmy gramatykę `book.jsgf` do analizy następującej wypowiedzi"
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 53,
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"[Rule(name='rezerwuj', visible=True, expansion=Sequence(Literal('chciałbym zarezerwować'), NamedRuleRef('ilosc_biletow'), NamedRuleRef('tytul_filmu'), OptionalGrouping(NamedRuleRef('dzien_rezerwacji')), OptionalGrouping(NamedRuleRef('godzina_rezerwacji'))))]"
]
},
"execution_count": 53,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"utterance = 'chciałbym zarezerwować 1 biletów na film Pitbull'\n",
"matched = book_grammar.find_matching_rules(utterance)\n",
"matched"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Reprezentację znaczenia można wydobyć ze sparsowanej wypowiedzi na wiele sposobów. My do\n",
"wydobywania slotów wykorzystamy mechanizm tagów JSGF a za nazwę aktu dialogowego przyjmiemy nazwę\n",
"gramatyki. Wzorując się na [DSTC2](https://github.com/matthen/dstc) wynikową ramę zapiszemy korzystając ze słownika o polach `act` i `slots`."
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 54,
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"{'act': 'book',\n",
" 'slots': [('ilosc', '1'),\n",
" ('tytul', 'Pitbull'),\n",
" ('dzien', None),\n",
" ('godzina', None)]}"
]
},
"execution_count": 54,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"def get_dialog_act(rule):\n",
" slots = []\n",
" get_slots(rule.expansion, slots)\n",
" return {'act': rule.grammar.name, 'slots': slots}\n",
"\n",
"def get_slots(expansion, slots):\n",
" if expansion.tag != '':\n",
" slots.append((expansion.tag, expansion.current_match))\n",
" return\n",
"\n",
" for child in expansion.children:\n",
" get_slots(child, slots)\n",
"\n",
" if not expansion.children and isinstance(expansion, jsgf.NamedRuleRef):\n",
" get_slots(expansion.referenced_rule.expansion, slots)\n",
"\n",
"get_dialog_act(matched[0])"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Łącząc powyższe funkcje możemy zbudować prosty moduł NLU."
]
},
{
"cell_type": "code",
"execution_count": 41,
"metadata": {},
"outputs": [
{
"data": {
"text/plain": [
"{'act': 'null', 'slots': []}"
]
},
"execution_count": 41,
"metadata": {},
"output_type": "execute_result"
}
],
"source": [
"def nlu(utterance):\n",
" matched = book_grammar.find_matching_rules(utterance)\n",
"\n",
" if matched:\n",
" return get_dialog_act(matched[0])\n",
" else:\n",
" return {'act': 'null', 'slots': []}\n",
"\n",
"nlu('chciałbym zarezerwować dwa bilety na film Pitbull')"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Problemy\n",
"--------\n",
"\n",
" - Co z normalizacją wyrażeń liczbowych takich, jak godziny, daty czy numery telefonów?\n",
"\n",
" - Co w przypadku gdy więcej niż jedna reguła zostanie dopasowana?"
]
},
{
"cell_type": "markdown",
"metadata": {},
"source": [
"Zadanie\n",
"-------\n",
"Zaimplementować analizator języka naturalnego (NLU) na potrzeby realizowanego agenta dialogowego.\n",
"\n",
"Moduł powinien być zbudowany z wykorzystaniem parsingu regułowego i/lub technik uczenia maszynowego.\n",
"\n",
"Przygotować skrypt `evaluate.py` wyznaczający *dokładność* (ang. accuracy) analizatora względem zgromadzonego korpusu eksperymentalnego,\n",
"tj. stosunek liczby wypowiedzi użytkownika, w których akty dialogowe zostały rozpoznane prawidłowo do liczby wszystkich wypowiedzi użytkownika w korpusie.\n",
"\n",
"Analizator języka naturalnego umieścić w gałęzi `master` repozytorium projektowego. Skrypt `evaluate.py` umieścić w katalogu głównym tej gałęzi.\n",
"\n",
"Termin: 4.05.2022, godz. 23:59."
]
}
],
"metadata": {
"author": "Marek Kubis",
"email": "mkubis@amu.edu.pl",
"jupytext": {
"cell_metadata_filter": "-all",
"main_language": "python",
"notebook_metadata_filter": "-all"
},
"kernelspec": {
"display_name": "Python 3",
"language": "python",
"name": "python3"
},
"lang": "pl",
"language_info": {
"codemirror_mode": {
"name": "ipython",
"version": 3
},
"file_extension": ".py",
"mimetype": "text/x-python",
"name": "python",
"nbconvert_exporter": "python",
"pygments_lexer": "ipython3",
"version": "3.7.3"
},
"subtitle": "7.Parsing semantyczny z wykorzystaniem gramatyk[laboratoria]",
"title": "Systemy Dialogowe",
"year": "2021"
},
"nbformat": 4,
"nbformat_minor": 4
}