KWT-2024/lab/lab_08.ipynb

{
 "cells": [
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "improved-register",
   "metadata": {},
   "source": [
    "![Logo 1](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech1.jpg)\n",
    "<div class=\"alert alert-block alert-info\">\n",
    "<h1> Komputerowe wspomaganie tłumaczenia </h1>\n",
    "<h2> 8. <i>Wykorzystanie tłumaczenia automatycznego we wspomaganiu tłumaczenia</i> [laboratoria]</h2> \n",
    "<h3>Rafał Jaworski (2021)</h3>\n",
    "</div>\n",
    "\n",
    "![Logo 2](https://git.wmi.amu.edu.pl/AITech/Szablon/raw/branch/master/Logotyp_AITech2.jpg)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "hungarian-davis",
   "metadata": {},
   "source": [
    "W dzisiejszych czasach, niezwykle ważną techniką wspomagania tłumaczenia jest użycie tłumaczenia maszynowego. Tekst źródłowy do tłumaczenia jest najpierw tłumaczony całkowicie autommatycznie, a następnie tłumacz ludzki dokonuje korekty wyniku. Technologia tłumaczenia maszynowego jest już na tyle dojrzała, że oferuje bardzo wysoką jakość wyników. Coraz częstsze stają się scenariusze, w których ludzka korekta to niemal całkowicie machinalne (sic!) zatwierdzanie wyników tłumaczenia maszynowego. Na dzisiejszych zajęciach poznamy techniki ewaluacji tłumaczenia maszynowego oraz sprawdzania jego przydatności w procesie wspomagania tłumaczenia ludzkiego."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "posted-commons",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Jakość tłumaczenia maszynowego możemy oceniać na dwóch niezależnych płaszczyznach: dokładność i płynność. Płynność jest subiektywnie odbieranym odczuciem, że czytany tekst jest napisany językiem naturalnym i zrozumiałym. Systemy tłumaczenia maszynowego oparte na uczeniu głębokim z wykorzystaniem sieci neuronowych osiągają duży stopień płynności tłumaczenia. Niestety jednak ich dokładność nie zawsze jest równie wysoka."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "referenced-implement",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Dokładność tłumaczenia maszynowego jest parametrem, który łatwiej zmierzyć. Wartość takich pomiarów daje obraz tego, jaka jest faktyczna jakość tłumaczenia maszynowego i jaka jest jego potencjalna przydatność we wspomaganiu tłumaczenia."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "disturbed-january",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Najczęściej stosowaną techniką oceny tłumaczenia maszynowego jest ocena BLEU. Do obliczenia tej oceny potrzebny jest wynik tłumaczenia maszynowego oraz referencyjne tłumaczenie ludzkie wysokiej jakości."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "dental-combination",
   "metadata": {},
   "source": [
    "### Ćwiczenie 1: Zaimplementuj program do obliczania oceny BLEU dla korpusu w folderze data. Użyj implementacji BLEU z pakietu nltk. Dodatkowe wymaganie techniczne - napisz program tak, aby nie musiał rozpakwowywać pliku zip z korpusem na dysku."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 1,
   "id": "moving-clothing",
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "def calculate_bleu():\n",
    "    return 0"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "jewish-ethics",
   "metadata": {},
   "source": [
    "### Ćwiczenie 2: Oblicz wartość bleu na różnych fragmentach przykładowego korpusu (np. na pierwszych 100 zdaniach, zdaniach 500-600). Czy w jakimś fragmencie korpusu jakość tłumaczenia znacząco odbiega od średniej?"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 2,
   "id": "lasting-rolling",
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "def analyze_bleu():\n",
    "    return []"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "listed-bikini",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Inną metodą oceny jakości tłumaczenia maszynowego jest parametr WER - Word Error Rate. Definiuje się on w następujący sposób:\n",
    "\n",
    "$WER = \\frac{S+D+I}{N}=\\frac{S+D+I}{S+D+C}$\n",
    "\n",
    "gdzie:\n",
    " * S - liczba substytucji (słów)\n",
    " * D - liczba usunięć\n",
    " * I - liczba wstawień\n",
    " * C - liczba poprawnych śłów\n",
    " * N - liczba słów w tłumaczeniu referencyjnym (N=S+D+C)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "conscious-cookbook",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Miara ta jest zwykle używana w do oceny systemów automatycznego rozpoznawania mowy, jednak w kontekście wspomagania tłumaczenia może być rozumiana jako wielkość nakładu pracy tłumacza nad poprawieniem tłumaczenia maszynowego."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "split-palace",
   "metadata": {},
   "source": [
    "### Ćwiczenie 3: Oblicz wartość WER dla przykładowego korpusu. Skorzystaj z gotowej implementacji WER."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 3,
   "id": "occupied-swing",
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "def calculate_wer():\n",
    "    return 0"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "stretch-wound",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Poza wymienionymi powyżej, stosować można jeszcze inne miary oparte na porównywaniu tłumaczenia maszynowego z ludzkim. Przypomnijmy sobie jedną, którą stosowaliśmy wcześniej."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "abstract-wilderness",
   "metadata": {},
   "source": [
    "### Ćwiczenie 4: Oblicz średnią wartość dystansu Levenshteina pomiędzy zdaniami przetłumaczonymi automatycznie oraz przez człowieka. Użyj implementacji z ćwiczeń nr 2."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 4,
   "id": "immediate-element",
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "def calculate_levenshtein():\n",
    "    return 0"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "filled-burton",
   "metadata": {},
   "source": [
    "A teraz sprawdźmy coś jeszcze. W danych przykładowego korpusu znajduje się także angielski tekst źródłowy. Teoretycznie, dobre tłumaczenie niemieckie powinno zawierać jak najwięcej słów z angielskiego źródła. Wykonajmy najstępujący eksperyment:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "id": "grateful-recruitment",
   "metadata": {},
   "source": [
    "### Ćwiczenie 5: Dla każdej trójki zdań z korpusu przykładowego wykonaj następujące kroki:\n",
    " * Przetłumacz każde angielskie słowo na niemiecki przy użyciu modułu PyDictionary.\n",
    " * Sprawdź, które z niemieckich tłumaczeń zawiera więcej spośród tych przetłumaczonych słów - automatyczne, czy ludzkie.\n",
    "Następnie wypisz statystyki zbiorcze. Które tłumaczenie zawiera więcej słownikowych tłumaczeń słów ze źródła?"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 5,
   "id": "descending-easter",
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "def analyze_translations():\n",
    "    return []"
   ]
  }
 ],
 "metadata": {
  "author": "Rafał Jaworski",
  "email": "rjawor@amu.edu.pl",
  "lang": "pl",
  "subtitle": "8. Wykorzystanie tłumaczenia automatycznego we wspomaganiu tłumaczenia",
  "title": "Komputerowe wspomaganie tłumaczenia",
  "year": "2021",
  "kernelspec": {
   "display_name": "Python 3",
   "language": "python",
   "name": "python3"
  },
  "language_info": {
   "codemirror_mode": {
    "name": "ipython",
    "version": 3
   },
   "file_extension": ".py",
   "mimetype": "text/x-python",
   "name": "python",
   "nbconvert_exporter": "python",
   "pygments_lexer": "ipython3",
   "version": "3.8.10"
  }
 },
 "nbformat": 4,
 "nbformat_minor": 5
}