aitech-pbr2022/.ipynb_checkpoints/07_metodyka_prince2-checkpoint.ipynb

Przygotowanie do projektu badawczo-rozwojowego

6. Metodyka zarządania PRINCE2® [wykład]

Tomasz Piłka (2022)

1. Metodyka wytworzenia oprogramowania

Metodyka wytworzenia oprogramowania

Metodyka wytwarzania oprogramowania jest to zestaw pojęć, notacji, modeli, języków, technik i sposobów postępowania służący do analizy dziedziny stanowiącej przedmiot projektowanego systemu.

Metodyka wytwarzania oprogramowania jest powiązana z notacją służącą do dokumentowania wyników faz projektu (pośrednich, końcowych) jako środek wspomagający ludzką pamięć i wyobraźnię i jako środek komunikacji w zespołach oraz pomiędzy projektantami a klientem.

Metodyka ustala:

• fazy projektu, role uczestników projektu,
• modele tworzone w każdej z faz,
• scenariusze postępowania w każdej z faz,
• reguły przechodzenia od fazy do następnej fazy,
• notacje, których należy używać,
• dokumentację powstającą w każdej z faz..

1. PRINCE2® (Project IN Controlled Environment)

PRINCE2® - geneza

Metoda PRINCE2 powstała W Wielkiej Brytanii. Początkiem była metodyka PROMT, 1975 rok.

Metoda ta przybrała bardziej współczesny wymiar w 1979 roku dzięki Central Computer and Telecommunications Agency (CCTA). Był to ówczesny standard stosowany we wszystkich projektach informatycznych wykonywanych dla potrzeb Rządu Wielkiej Brytanii.

CCTA przekształciła metodę PROMT do PRINCE (Project IN Controlled Environment) w 1989 roku, by w 1996 roku nastąpił kolejny etap rozwoju i unowocześnienie metodyki do znanej obecnie PRINCE2. Kolejne wersje pojawiały się w roku 2005, 2009.

W 2017 roku na podstawie doświadczeń wielu specjalistów z zakresu zarządzania projektami AXELOS po raz kolejny zaktualizował metodykę PRINCE2.

Nowa wersja kładzie szczególny nacisk na dostosowanie sposobu zarządzania projektem do sytuacji, w której ma ono miejsce i jest poparta licznymi przykładami. W nowej edycji pojawiły się również wymogi metodyki PRINCE2 dla poszczególnych tematów, co stanowi rozwinięcie nakazowych pryncypiów.

Metodyka PRINCE2 jest metodą kompleksową. W grupie metodyk zaliczana jest do podejścia klasycznego. Oznacza, to że PRINCE2 porusza problem bardzo dokładnie, a sposób realizacji projektu jest określony przed przystąpieniem do jego realizacji.

PRINCE2® - budowa

Metodyka PRINCE2® przedstawia zarządzanie projektem jako cztery zintegrowane elementy:

• pryncypia,
• tematy,
• procesy,
• środowisko projektowe.

3. PRINCE2® - Pryncypia

Celem PRINCE2® jest dostarczenie metodyki zarządzania projektami, którą można zastosować niezależnie od zakresu projektu, rodzaju, organizacji, położenia geograficznego czy kultury. Jest to możliwe, ponieważ metodyka PRINCE2® oparta jest na pryncypiach.

Pryncypia stanowią podstawowe zasady, nakazy, które powstały w wyniku przeszłych doświadczeń w zakresie zarządzania projektami. Wyróżnia się siedem pryncypiów opartych na dobrych praktykach, które wspólnie tworzą strukturę PRINCE2.

Siedem pryncypiów PRINCE2®:

1. ciągła zasadność biznesowa,
2. korzystanie z doświadczeń,
3. zdefiniowane role i obowiązki,
4. zarządzanie etapowe,
5. zarządzanie z wykorzystaniem tolerancji,
6. koncentracja na produktach,
7. dostosowanie do warunków projektu.

Jeżeli projekt nie stosuje się do któregokolwiek z nich to nie jest on zarządzany zgodnie z metodyką PRINCE2

---

Omówmy poszczególne prycypia:

(1) Ciągła zasadność biznesowa (ang. _continued business justification)

Uzasadnienie biznesowe stanowi najważniejszy dokument i jest aktualizowany w każdym etapie projektu aby zapewnić, że jego realizacja jest ciągle wykonalna. Projekt realizowany zgodnie z PRINCE2 ma ciągle ważne uzasadnienie biznesowe

(2) Korzystanie z doświadczeń (ang. _learn from experience)

Każdy projekt utrzymuje Raport Doświadczeń oraz korzysta z doświadczeń innych projektów zarówno zakończonych jak też i trwających Członkowie zespołu uczą się wcześniejszych doświadczeń

(3) Zdefiniowane role i obowiązki (ang. _defined roles and responsibiliteis)

PRINCE2 dokładnie definiuje role oraz zakres odpowiedzialności dla każdej z tych ról. Struktura organizacyjna uwzględnia interesy biznesu, użytkowników oraz dostawcy.

(4) Zarządzanie etapowe (ang. _Manage by stage)

Projekt jest planowany, monitorowany oraz kontrolowany etapowo.

(5) Zarządzanie z wykorzystaniem tolerancji (ang. _Manage by exception)

Unika się regularnych spotkań zamiast tego paczki zadań są przypisywane członkom zespołu z określoną tolerancją dla poszczególnych aspektów. Dla każdego z celów projektu określone są tolerancje, które określają granicę dla delegowanych uprawnień

(6) Koncentracja na produktach (ang. _Focus on products)

Realizacja projektu jest skoncentrowana na zdefiniowaniu oraz dostarczaniu produktów (spełniających określone dla nich wymagania jakościowe).

(7) Dostosowanie do warunków projektu (ang. _Tailor to suit the project environment)

PRINCE2 powinien być zawsze dostosowana do konkretnego projektu, uwzględniając jego warunki, wielkość, złożoność, istotność, możliwości oraz ryzyka.

---

Metodykę PRINCE2® można stosować w kazdym projekcie, przykładem może być następujące wprowadzenie

_Książę postanowił poślubić księżniczkę. Zaplanowano ślub w katedrze, zabawy dla mieszkańców księstwa i wystawne wesele w zamku na 1000 osób. Książę wyznaczył swojego ochmistrza do roli kierownika projektu „Wesele Księcia”... aby zobrazować wykorzystanie pryncypiów przeczytaj wpis na blogu Wesele Księcia, czyli jak Pryncypia PRINCE2® wprowadzają porządek

3. PRINCE2® - Tematy

Tematy PRINCE2 to siedem różnych aspektów, którymi należy się zajmować i które należy kontrolować. Tematami PRINCE2 są:

1. Uzasadnienie Biznesowe,
2. Organizacja,
3. Jakość,
4. Plany,
5. Ryzyko,
6. Zmiana,
7. Postęp.

---

(1) Uzasadnienie biznesowe (ang. _Business Case)

_określenie mierzalnych celów, które uzasadnia zaangażowanie określonych zasobów

Dlaczego?

Projekt zaczyna się od pomysłu, o którym sądzi się, że ma potencjalną wartość dla zainteresowanej organizacji. Temat ten opisuje, w jaki sposób ten pomysł jest przekształcany w zasadną propozycję inwestycji dla organizacji oraz jak zarządzanie projektem utrzymuje koncentrację na celach organizacji w trakcie całego projektu.

(2) Organizacja (ang. _Organization)

_definiuje role oraz odpowiedzialności poszczególnych osób w powołanym na czas realizacji projektu zespole.

Kto?

Organizacja sponsorująca projekt musi przekazać związane z nim prace menedżerom, którzy będą za niego odpowiedzialni i będą nim kierowali aż do jego zakończenia. Temat ten opisuje role i obowiązki, w powołanym na pewien czas zespole zarządzania projektem zgodnym z PRINCE2, niezbędne dla efektywnego zarządzania projektem.

(3) Jakość (ang. _Quality)

_zapewnienie, że wszystkie produkty spełniają postawione oczekiwania jakościowe (uzgodnione jakościowe atrybuty produktów)

Co?

Początkowy pomysł jest rozumiany jedynie w ogólnym zarysie. Ten temat PRINCE2 pokazuje jak taki zarys jest rozwijany, aby wszyscy uczestnicy uzgodnili jakościowe atrybuty produktów, które mają być dostarczone, a następnie także, w jaki sposób zarządzanie projektem zapewni, że uzgodnione wymagania zostaną następnie spełnione.

(4) Plany (ang. _Plans)

_są układane oraz zatwierdzane przed rozpoczęciem kolejnego etapu realizacji projektu. Temat plany opisuje szczegółowo kroki oraz techniki jakie powinny być zastosowane

Jak? Za ile? Kiedy? Kim?

Projekty PRINCE2 przebiegają zgodnie z szeregiem zatwierdzonych planów. Temat ten uzupełnia temat Jakość opisując kroki wymagane do sporządzenia planów oraz techniki PRINCE2, które powinny zostać zastosowane.

(5) Ryzyko (ang. _Risk)

_Utrzymywanie ryzyka na określonym poziomie, który jest akceptowalny. W jaki sposób osoby kierujące projektem zarządzają ryzykami zawartymi w planach.

Co, jeżeli?

Z projektami związane jest zwykle większe ryzyko niż z ustabilizowanymi działaniami operacyjnymi. Ten temat dotyczy sposobu, w jaki kierownictwo projektu zarządza niepewnościami zawartymi w planach i w szeroko rozumianym środowisku projektu.

(6) Zmiana (ang. _Change)

_Zarządzanie zmianami, a więc jak postępować z tymi zagadnieniami, które wykraczają poza zatwierdzony już aspekty projektu. Zmiany mogą wynikać z nieprzewidzianych problemów, wniosków o wprowadzenie zmian lub wykryciu wad jakościowych produktów

Jaki jest wpływ?

Temat ten opisuje, w jaki sposób ocenia się i postępuje z zagadnieniami, które mają potencjalny wpływ na dowolny zatwierdzony aspekt projektu (jego plany lub wytworzone produkty)

(7) Postępy (ang. _Progress)

_mierzenie postępów w realizacji poszczególnych produktów. Monitorowanie wykonania planów oraz procedury eskalacji w przypadku gdy realizacja zaczyna odbiegać od planów

Gdzie teraz jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Czy kontynuować?

Ten temat PRINCE2 dotyczy oceny bieżącej zasadności planów. Wyjaśnia on proces decyzyjny dotyczący zatwierdzania planów, monitorowanie faktycznego wykonania oraz proces przekazywania spraw na wyższy szczebel zarządzania w przypadku, gdy zdarzenia przebiegają niezgodnie z planem.

4. PRINCE2® - Role

PRINCE2 jest ustrukturyzowanym zarządzaniem projektem. Oznacza to, że metodyka ta określa kilka procesów, które opisują wszystkie działania podejmowane od rozpoczęcia aż do zakończenia projektu. Z każdym procesem związana jest odpowiedzialność ściśle określonej osoby.

PRINCE2 zakłada występowanie następujących ról:

1. Komitet Sterujący (ang. Project Board)
2. Przewodniczący (Executive)
3. Główny Użytkownik (Senior User)
4. Główny Dostawca (Senior Supplier)
5. Kierownik Projektu (Project Manager)
6. Kierownik Zespołu (Team Manager)
7. Nadzór Projektu (Project Assurance)
8. Wsparcie Projektu (Project Support)

z wykorzystaniem któych, można przedstawić następującą strukturę projektu << rys>>

Rolę kierownika projektu obejmuje osoba, która organizuje i steruje projektem. Do jego zadań należy:

• wyznaczenie specjalistów do wykonania prac związanych z realizacją projektu.

• daje także gwarancję, że prace będą wykonane terminowo i zgodnie z przyjętymi założeniami.

  Wyróżniamy ponadto klienta, zwanego także przewodniczącym komitetu sterującego, oraz użytkownika. Klient to osoba, która płaci za realizację projektu. Użytkownik natomiast to osoba, która będzie korzystać z produktu lub rezultatu projektu. W niektórych przypadkach może (ale nie musi) być to ta sama osoba.

Kolejna postacią jest dostawca (lub specjalista) Jest to osoba posiadająca odpowiednie kompetencje oraz specjalistyczne umiejętności, które wnosi do realizowanego projektu.

5. PRINCE2® - Komitet sterujacy i poziomy zarządzania

Komitet sterujący

_Komitet Sterujący* to niezbędny element każdego projektu realizowanego w PRINCE2. W jego skład wchodzi

• klient (lub przewodniczący),

• reprezentant strony użytkownika (Główny Użytkownik)

• reprezentant dostawcy lub specjalisty (Główny Dostawca).

  Zadaniem Komitetu Sterującego jest podejmowanie decyzji niezbędnych kierownikowi projektu, by rozwiązywać problemy i kontynuować realizację projektu. Ponadto Komitet Sterujący odbiera od Kierownika Projektu regularne raporty o stanie prac.

Przewodniczący Komitetu Sterującego jest odpowiedzialny za nadzór ze strony biznesu.

• Chce mieć pewność, że biznesowe aspekty projektu są prawidłowe.
• Nieustannie zadaje pytanie: Czy projekt jest wart realizacji?

Główny użytkownik jest odpowiedzialny za nadzór ze strony użytkowników. Chce mieć pewność, że projekt dostarczy właściwe produkty spełniające wymagania. Nieustannie zadaje pytanie: Czy produkt będzie działał jak tego oczekujemy?

Główny Dostawca jest odpowiedzialność za nadzór ze strony dostawców. Chce mieć pewność, że produkty zostaną dostarczone zgodnie z oczekiwaniami i że na potrzeby projektu są dostępni właściwi ludzie i materiały. Nieustannie zadaje pytanie: Czy może to być wykonane w ramach założonego kosztu, czasu i innych ograniczeń?

Poziomy zarządzania

6. PRINCE2® - Procesy

PRINCE2 oparta jest na procesach, które definiują konkretne działania zaprojektowanych w celu osiągnięcia określonego celu. W PRINCE2 wyróżnione jest 7 procesów:

1. Przygotowanie projektu - PP (Starting up a project - SU) Zarządzanie strategiczne projektem - ZS (Directing a project - DP) Inicjowanie Projektu - IP (Initiating a project - IP) Sterowanie Etapem - SE (Controlling a stage - CS) Zarządzanie wytwarzaniem produktów - WP (Managing product delivery - MP) Zarządzanie zakresem Etapu - ZE (Managing a stage boundary - SB) Zamykanie projektu - ZP (Closing a project - CP)

8. Zadania (proponowane do realizacji na laboratoriach)

Zadanie 1.

Zadanie 2.

Zadanie 3.