diachronia-ocr/train/expected.tsv

1	Tak więc na razie na rok bieżący kwestya ta została załatwioną jak najkorzystniej dla Towarzystwa — a Wydział ze swej strony przygotował wszystko, co było w jego mocy, by otwarcie schroniska natychmiast po jego ukończeniu mogło nastąpić. Ponieważ zaś w interesie p. przedsiębiorcy, a przyznać powinniśmy, — i na sercu mu leży, aby budowę jak najrychlej ukończyć, przeto mamy nadzieję, że otwarcie to rzeczywiście z początkiem sezonu b.r. nastąpi. Projektowana w roku zeszłym mała obora stanęła już obok starego schroniska. Miała ona na celu specyalnie zapobiedz brakowi mleka dla turystów, którzy tego artykułu w takich ilościach potrzebowali, że zapotrzebowaniu temu nie mógł dzierżawca zadość uczynić w drodze sprowadzania nabiału z Zakopanego. Miarą tego zapotrzebowania może być okoliczność, że nietylko ilość sprowadzonego z Zakopanego nabiału, ale także na miejscu oraz w pobliskich szałasach produkowanego, w niektórych dniach większego napływu turystów do schroniska zaledwie wystarczyła na zaspokojenie stawianych w tym kierunku żądań. Wspomnieć tutaj wypada także o przestawieniu lodowni z dawniejszego miejsca przy potoku Rybim na wyższe tuż obok schroniska. Zarządzenie takie okazało się koniecznem ze względu, że miejsce dawniejsze narażone było na zasypanie szturmem moreny, oraz ze względów praktycznych, gdyż przez to nastąpiło zbliżenie lodowni do nowego schroniska, jako konieczne dopełnienie gospodarskie. W tym miejscu specyalnie musimy podnieść ważną dla turystów okoliczność, że schronisko przy Morskiem Oku także przez zimę jest teraz stale otwarte i ogrzewane, a zarazem otwartą jest restauracya w schronisku, zaopatrzona zupełnie jak w lecie. Dostęp do schroniska nową drogą krajową umożliwiła staranność i zapobiegliwość naszego dzierżawcy p. Albina Bauera, który nie szczędząc trudów i kosztów, drogę od wodospadów do schroniska, z masy śniegów pługiem oczyszcza i utrzymuje w ten sposób zupełnie dobrą z Zakopanem komunikacyę.
2	Nieorganizowanie się w swojej organizacji zawodowej, jest upadkiem całej narodowości. Na dowód tego ostatnie wybory do Izby Robotniczej. Z 224 000 członków załogi jest 3 proc. Polaków czyli 12 632 robotników polskich zatrudnionych w górnictwie, a pełnoletnich 64 proc., a czyli 8084 uprawnionych było do głosowania, a głosów oddano na listę nr. 3 4166, tak że udział Polaków przy wyborach do Izby Robotniczej wynosi tylko 51 proc. Pytamy ię więć, gdzie są ci nasi Polacy, którzy na zwenątrz udawają Polaka? Przecież wielkie organizacje nasze podawają o wiele większą liczbą członków. O ile się w podane liczby wpatrzymy, to należałoby przypuszczać, że pomimo nienależenia do organizacji zawodowej, powinna być narodowość tak zahartowana, że zamiast 4166 zdobytych głosów do Izby Robotniczej powinniśmy byli zdobyć conajmniej przy tak wielkim udziale 8000 głosów. W porównaniu do oku 1925 wszystkie inne organizacje mogą się oszczycić przyrostem głosów, jedynie nasza organizacja zamiast przyrostu straciłą 973 głosów. Jest to objaw bardzo smutny i niezbyt pocieszający i musi być (?o)aprawiony o ile nie chcemy zupełnie upaść. Nie mówimy więc, że chcąc być Polakiem wystarczy należeć do Związku Polaków lub koła śpiewu, czy to do sportowców, a może już tylko do Bractwa Różańcowego. Żaden z nas jako Polak i katolik nie będzie gardził ani jednem ani drugiem, czy to światowe czy sportowe czy religijne, lecz nie powinien zapominać, że organizacja zawodowa jest do życia doczesnego z konieczności potrzebna. W nadzieji, że wszyscy niezorganizowani Polacy, czy to już jednego lub drugiego zawodu, gdy do nich nasz agitator przybędzie, aby ich zapisać, mu tego nie odmówili. A gdy sprawę organizowania pojmiemy tem samem w dobrobycie się podniesimy. Jednością Silni!
3	Pomimo, że syn nie wywdzięczył się matce za nabytą dlań takim kosztem koronę bo nie tylko nie dopuszczał jej do wpływów, lecz okazywał jej wstręt i wzgardę, jednakże ta straszliwie niepospolita kobieta, umiała utrzymać się na stanowisku; chociaż już jej nie słuchano, jednakże bano się jej do końca. Tyberyusz—tyran i okrutnik—musiał się jednak z nią liczyć; ona też tylko jedna pychą swoją powściągała pychę wszachwładnego zastępcy cezarowego, równie jak on despotycznego i srogiego Sejana. I widocznie nie wyczerpywały jej sił zdumiewających ani ciągłe napięcie energii, ani wzruszenia ciągłej niepewności, ani niepokoje sumienia, bo w dobrem zdrowiu przeżyła lat ośemdziesiąt sześć. Jak Liwia z niezwykłych występków pychy, tak Julia, córka Oktawiana Augusta, zasłynęła z niezwykle występnych obyczajów, które odznaczyły się nawet na tle powszechnego ówczesnego zepsucia. Niezmiernie powabna, miła i intelligentna, była pociechą ojca i ozdobą, jego tak świetnego pod względem umysłowym, dworu. Pomimo tego doprowadziła do takiego stopnia swoją nie tylko już rozwiązłość, ale lekkomyślną wzgardę wszelkich pozorów przyzwoitości, że na jej jawną rozpustę ojciec publicznie żalił się przed Senatem, poczem wydano wyrok, skazujący ją na wygnanie na pustą wysepkę u brzegów Italii, na którą wzbroniono wstępu wszelkiemu osobnikowi płci męzkiej, tak, iż nawet służba wygnanki z samych tylko niewolnic się składała. Widocznie, że pomimo doprowadzonej do ostatecznych granic demoralizacyi, pomimo chlubienia się swobodą obyczajową, żył jednak jeszcze jakby szczątkowy konwenans, któremu rzymskie panie pewne ustępstwa robić musiały, nie pozwalając sobie nawet przy zupełnej deprawacyi na zupełną jej jawność. Piękna Julia nie liczyła się z tem bynajmniej, bo doszło do tego, że opowiadano sobie w Rzymie, jako córka Cezara Augusta ostentacyjnie każe zawieszać na posągu Marsa co rano tyle kwiatowych wieńców, ilu wielbicieli przyjmowała u siebie kolejno poprzedniego wieczora.
4	Są to organizacje reprezentujące różne grupy etniczne zamieszkujące Ugandę oraz – różne poglądy polityczne – od monarchistów pochodzących z dawnych tradycyjnych królestw Bogandy i Toro, których władcy zostali usunięci dopiero w latach sześćdziesiątych w ramach unifikacji państwa ugandyjskiego, zwolenników wzorowanego na systemie zachodnim burżuazyjnego systemu parlamentarnego, aż do zwiolennikówreform społecznych wzorowanych na Tanzanii. W końcu marca na konferencji w Moszl (na terenie Tanzanii) powołano 11-osobowy
5	79 640 4[?] 107144 536 905 108000 250 95 515 57 109063 436 774 896 110535 694 111265 699 711 860 112033 265 327 469 891 113065 206 508 798 114276 852 115285 116291 399 404 39 71 820 117019 332 681 723 819 118137 468 528 638 746 882 119333 484 664 939 40 120643 713 938 42 121003 110 248 75 369 89 629 792 919 77 122067 304 6 19 92 462 99 123548 713 124460 543 607 820 996 125086 186 264 312 417 679 987 125071 72 178 123 54 472 668 773 869 89 127 226 763 128010 33 59 93 105 643 85 850 931 129093 151 365 423 76 91 506 32 69 73 131065 247 536 845 980 132200 324 415 689 801 16 28 47 953 333431 93 690 391 97 134079 479 587 648 942 77 135155 522 32 38 468 80 632 871 952 136036 377 444 63 638
6	zadaniem, z tego punktu widzenia powinien pojmować swe obowiązki. Kierownik fabryki musi swój czas wykorzystwać dla ważniejszych zadań, aniżeli zajmować się drobnemi usterkami zachodzącemi we fabryce. On powinien się przekonać, czy przedsiębiorstwo zbudowane zostało na zdrowej podstawie, czy fundamenty tegoż są niewzruszone i czy zdołają wytrzymać ewentualne przesilenie gospodarcze lub czy też zezwalają na dalszą rozbudowę przedsiębiorstwa. Kierownik fabryki papieru powinien czuwać nad tem, ażeby zbyt gotowej produkcji obracał się równomiernie, tak, żeby zdolność wytwórczą przedsiębiorstwa można było w całej pełni wykorzystać. Nie wystarcza, jeżeli zdolność produkcyjna w korzystnym sezonie wykorzystaną bywa na 20 do 100 procent. Wystaranie się o zalecenia na dostawę papieru w martwym sezonie powinno być jednym z jego najważniejszych zadań. Kierownik fabryki papieru musi jeżeli to konieczne, starać się o nowy zbyt dla gotowej produkcji czy to przez gorliwszą akwizycję wśród klienteli, czy też przez zdobycie nowych obszarów dla zbytu lub udoskonalenia wyrobów dotychczasowych, albo też w ten sposób, że bada się potrzeby konsumentów papieru i wyrabia nowe rodzaje papieru. To jest jedno z najważniejszych zadań. Kierownik fabryki papieru powinien też czuwać nad tem, ażeby zdolność wytwórczą potęgować tak ilo-
7	konie nie stały spokojnie, rzucały się na wszystkie strony. 10. W skoku w wyż (bez mostka) I. nagrodę zdobył szereg. Pacholski, przeskoczywszy 1,43 m., II. chor. Biernaczyk 1,38 m., III. sierżant Woźniak 1,38 m. 11. Taniec gimnastyczny z muzyką pięknego dla oka układu, wykonany dobrze przez 25 ćwiczących, zdobył zasłużone gromkie oklaski. 12. Zbiorowe rzuty granatami komp. z pozycji stojącej, klęczącej i leżącej wykazywały dobry postęp kompanji w wyszkoleniu żołnierskiem. 13. Cwiczenia boksowe ‒ nie zaprowadzona dotąd u nas gałęź sportowa ‒ wykonało około 20 szermierzy. Najpierw okazano obrazowo podług taktu muzyki rozmaite pozycje, krycia, uderzenia, młyńce, złudne ruchy szermiercze. Następnie cztery pary stanęły do szermierki, każdy starał się swego przeciwnika pobić. Niejedno silne uderzenie udaremnione zostało dobrem odbiciem lub kryciem. Siłą tu nic się nie zrobi, zręczność i wprawa decyduje. (Skuteczny sposób obrony, temwięcej że policja przeważnie odmawia udzielenie pozwolenia na noszenie broni.) 14. W wyścigach z ciężkimi kulomiotami na 100 m. zwyciężyła 2 obsługa c.k.m. w 32 sek. i obsługa 1 w 32,5 sek., w tym czasie przebiegła cała obsługa z kulomiotami i przyrządami 100 m., zajęla pozycję, ładowała kulomiot i oddała pierwsze śtrzały. 15. Bieg humorystyczny na 400 m. przedstawiał się następująco: Przestrzeń dzieliło kilka stacyj. Na wystrzał wybiegło kilkanaście zawodników, na pierwszej stacji złożyli plecak, w następnej ładownice i pasek, potem mundur, dalej czapkę itd., zewłoczono się i kolejno zostawiono owijacze, trzewiki, skarpety, koszule, spodnie, tak iż pozostały tylko majtki (... tych już zawodnik nie potrzebował zewlec, ponieważ dobiegł mety.) Bieg ten wywołał humor i śmiech. Najwięcej sprawności w biegu i zewleczeniu się okazał szer. Kowalski, zdobywając I. nagrodę, II. zdobył str. szer. Wieryszka, III. szer. Jabłoński. 16. Piramidy zbiorowe były dobrze wykonane przez kiludziesiąt ćwiczących. Do zebranych w kompanje żołnierzy przemówił serdecznie p. ppułk Nowaczyński. Wyraził swe zadowolenie z sprawności, hartu ciała i ducha swoich żołnierzy, że mimo złej pogody okazali dobre wyniki i dowiedli publicznie pracę nad odrodzeniem fizycznem narodu. Gimnastyka, szermierka, sport winien rozwijać się w jak najszerszych kołach, nie tylko wojskowych ale i społeczeństwa, gdyż wyrabia zdrowie i siłę w narodzie; wtenczas będziemy pewniejsi wobec niebezpiecznych i groźnych sąsiadów ze wschodu a jeszcze więcej z za
8	Ewentl. dopłata do zakładów samorządowych winna znaleźć obszerne uzasadnianie. c) Należy wyciągnąć wszystkie konsekwencje z faktu, że podatek gruntowy został pomyślany jako jedyny podatek dla wsi, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w art. 14 dekretu o podatkach komunalnych, skutkiem czego jest podatkiem przychodowym, łączącym w sobie elementy zarówno dawnego państwowego podatku gruntowego jak i podatku dochodowego. Zapreliminowanie dochodów z podatku gruntowego winno mieć realne oparcie o wyniki ściągniętego podatku gruntowego na rok 1946. Akcja wymiaru i ściągnięcia podatku gruntowego w obecnym roku wg nowych kryterii będzie ukończoną z końcem miesiąca listopada br. dlatego też niepowinny nasunąć się większe trudności przy zapreliminowaniu realnych kwot. Należy przyjąć, że przeciętny dochód w kwintalach z 1 ha roli ziemniaczano - żytniej i przeciętna cena jednago kwintala żyta w roku 1947, obliczona na podstawie wyników z roku 1946 będzie niewątpliwie nieco wyższą, aniżeli w obecnym roku, który jak wiadomo bierze za podstawę stosunki ekonomiczne z roku 1945.
9	która zdołałąją tak udoskonalić i uzupełnić, że dziś możemy śmiało metodę jej stosować dla naszej dziatwy. Gimnastyka niewieścia została gruntownie zmieniona przez p. E. Bjorksten działającą w Finlandii. Jej metoda tworzy dziś całość naogół dobrą i sharmonizowaną. Z innych reformatorek wymienić trzeba p. Bertram, pracującą w Danji. Wprowadziła ona i szeroko zastosowała muzykę podczas gimnastyki, co okazuje się jednak w skutkach niezbyt fortunne, gdyż wartość samych ćwiczeń traci wskutek tego poważanie. Gimnastyka dla mężczyzn doczekała się również w ostatnich czasach poważnych zmian. W ojczyźnie systemu szwedzkiego nie zdobył się na nie początkowo nikt gdyż tradycja nakazywała zachowanie tych form, jakie ustalili obaj Lingowie. Zato w sąsiednim kraju Danji wprowadzono w szerokim zakresie gimnastykę szwedzką do szkół i towarzystw, poczem niezadługo też znaleźli się reformatorzy. Wśród nich wybił się dzięki umiejętnej reklamie Niels Buck, którego podręcznik przetłumaczony został równie żna język polski. Buck mając do dyspozycji przeważnie ludzi pochodzących ze wsi, a więc sztywnych i mało machliwych, zastosował dla nich dużo ćwiczeń gibkości i zwinności mających na celu wydłużenie przykróconych nadmiernie mięśni i zwiększyć ruchomość w poszczególnych stawach. Że osiągnął dość dobre wyniki ze swymi parobkami wiejskimi, to niekoniecznie świadczy o tem, by metoda jego miała być wszędzie skuteczną i pożyteczną Nauka dzisiejsza wypowiada się też o jego metodzie ze znacznym krytycyzmem. W Danji pracuje również znakomity uczony, którego badania wyświetliły niejedną zagadkę w wychowaniu fizycznem i dały podstawę naukową dzisiejszemu systemowi wychowania fizycznego. Uczonym tym to prof. Lindhardt, który mimo skromnych waurunków pracy położył ogromne zasługi na polu wychowania fizycznego. Dzięki fundacji Rockefelera otrzymuje obecnie prof. Lindhardt doskonałe laboratorium nowocześnie i bogato wyposażone. Z ludzi zajmujących się stroną praktyczną wychowania fizycznego wymienić trzeba przedewszystkiem Thullin'a, który napisał najlepszy i najobszerniejszy dotychczas podrecznik o wychowaniu fizycznem. Organizuje on również kursy dla cudzoziemców między innemi urządza w r. b. kurs z językiem wykładowym niemieckim.
10	Zatarg sowiecko=fiński Przed krótkim czasem podaliśmy wiadomość o manewrach floty rosyjskiej nad granicą fińską, w czasie których zatonęła łódź podwodna rosyjska. Manewry te łączą się z zatargiem narodowościowym (mniejszości narodowe) w Rosji sowieckiej. Finlandia jest krajem najbardziej na północy Europy leżącym. Przed rokiem 1917 Finlandia należała do Rosji, miała jednak pewną samorządność; od r. 1917 stała się samodzielną republiką. Część ludności fińskiej pozostała jednak dalej pod panowaniem rosyjskiem. Właśnie na tem tle, bo na tle drobnych zresztą dążności odrębnościowych fińskiej ludności w prowincji rosyjskiej Ingermanlandji stosunki Finlandji z Rosją sowiecką doszły w ostatnim tygodniu do wielkiego naprężenia. Bezpośrednią przyczyną fińsko-sowieckiego zatargu jest niesłychany fakt zesłania 7.800 fińskich mieszkańców rosyjskiej prowincji Ingermanlandji do robót przymusowych na Murmanie i Syberji. Mieszkańcy tego kraju opierali się zacięcie przymusowemu wprowadzeniu komunistycznej wspólnoty gospodarczej. Moskwa więc zastosowała oburzający w swem okrucieństwie teror, przepełniając więzienia i wysyłając prawie 8.000 ludzi na pewne zatracenie w północnych tajgach i tundrach. Ludność Finlandji, a zwłaszcza mieszkańcy stolicy Helskinglorsu (Helsinki), zareagowali na to barbarzyństwo moskiewskie olbrzymią demonstracją przed siedzibą poselstwa sowieckiego i utworzeniem komitetu pomocy dla pokrzywdzonych mieszkańców nieszczęśliwej Ingermanlandji. Komitet ów rozesłał do wszystkich poselstw, uwierzytelnionych w stolicy Finlandji obszerny memoriał, portestujący przeciwko terorowi bolszewickiemu i wzywający to poselstwa, w imię kultury i etyki, do ujęcia się za ofiarami bolszewickiego teroru. Jednocześnie rząd finlandzki, pod naciskiem opinji publicznej, złożył formalny i energiczny proetst w Moskiwe.
11	Kiedy Cezar dowiedział się, że już 1/3 z nich znajdują sie po prawej stronie Saony, postanowił zaatakować pozstałą po lewej jej stronie 1/4 część i przez pokonanie i zniszczenie tejże przestraszyć i przygnębić moralnie resztę Helwetów. Wyruszył więc po północy na czele legionów 7-go, 8-go i 9-go w sile 15.009 ludzi na północ, pozostawiwszy nowopobrane legiony 11-ty i 12-ty i stary 10-ty pod dowództwem Labiena w obozie. Pozostałą po lewej stronie Saony część Helwetów, stanowiło plemię Tigurinów, o sile zbrojnej, liczącej wedle Cezara 23.000 wojowników. Marsz przebyty z obozu w pobliże nieprzyjaciół, wynosił 2 mile geograficzne. Cezar zaskoczywszy Tigurinów niespodziewanem swem zjawieniem się, nie dał im czasu na ochłonięcie ze strachu i zanim zmieszani i oszołomieni ustawili się do boju, uderzył na nich i zniósł ich doszczetnie. Mała tylko część zdołała ujść i skryć się w sąsiednich lasach. Po tem zwycięstwie pozostawił Cezar część wojsk na polu bitwy, celem zamaskowania swego ruchu w kierunku południowym, z resztą zaś pociągnął nieco na południe, gdzie prawdopodobnie i Labienus z trzema legionami się zjawił. Tutaj zbudował most przez Saonę, przeprawił po nim całą swą armię i staną niespodzianie w pobliżu Helwetów. To błyskawiczne zwycięstwo Cezara, jakoteż szybkie zjawienie się jego po prawej stronie Saony - po spotrzebowaniu przez niego tylko jednego dnia na przeprawę przez rzekę całej armii, podczas gdy Helwetowie potrzebowali na to aż 20 dni - musiało na nich wywrzeć piorunujące wrażenie. To też próbują za pośrednictwem Divica układów, które jednak nie odnoszą żadnego skutku. Helwetowie odstępują obecnie od zamiaru maszerowania do ziemi Santonów w kierunku południowo-zachodnim i przez wyniosłości Charolais i zmierzają ku Loarze.
12	W przeszło godzinnej mowie cyframi dowodził nasz poseł Trąpczyński, że etat kolejowy fałszywie ustawiono, aby nie wykazać zbyt wielkich dochodów, w rzeczywistości bowiem państwo pruskie rok rocznie na kolejach oszczędza około 300 milionów marek. Sam etat przyznaje, że dotąd z kapitału kolejowego zamotyzowano olbrzymią sumę czterech milionów marek, przyczem wszelkie naprawy i ulepszenia kolei pokrywane jedynie bywają z bieżących środków. Mimo to rząd domaga się stałej podwyżki podatków o 60 milionów marek rocznie. Gdyby osoba prywatna deklaracyę podatkową ustawiła tak, jak rząd etat, zostałaby ukaraną o defraudację podatkową. Wszelkie podwyższenie podatku zatem jako niepotrzebne odrzucić należy. Tylko w jednym razie możnaby się na podwyższenie zgodzić, t. j. gdyby rząd przyszedł z pomocą komunom i postarał się o wyrówanie niesłychanych różnic w podatakch komunalnych. Bo co na to powiedzieć, że n. p. w Wiesbadenie pobiera się tylko 65 proc. podatku komunalnego, podczas gdy w Poznaniu pobiera sie 200 proc., w mniejszych zaś miastach nawet 400 do 500 procent! W skutek tego każdy majętny człowiek przeprowadza się n. p. z Poznania do Wiesbadenu, bo na samym podatku zyskuje w ten sposób rocznie kilka tysięcy marek. A zkąd pochodzą te różnice? ‒ Nie ztąd, że jedno miasto chce więcej pieniędzy wydać niż drugie, tylko ztąd, że wydatki n. p. na szokły lub ubezpieczenie ubogich są na wschodzie większe niż na zachodzie; Wiesbaden n. p. wydaje na szkoły około 21 proc. podatku dochodowego, Poznań zaś około 100 procent, mniejsze miasta nawet 200 do 400 procent. Mówca proponuje zatem rządowi, aby każdy związek szkolny dostawał z kasy państwowej na każde dziecko, chodzące od 1 stycznia do szkoły, bezpłatnie pewną sumę, odpowiadającą minimum tego, co wedle statystyki dotychczas najuboższa gmina na każde dziecko spotrzebowała. Wynosiłoby to około 40 do 45 marek na dziecko, a razem na całe państwo pruskie około 250 milionów marek. Z tego jednak jest w etacie do dyspozycji 86 milionów marek, tak, że tylko resztę potrzebaby rozdzielić we formie podwyżki podatku dochodowego. W ten sposób możnaby ciężary szkolne w
13	W obec dzisiejszych okoliczności, bardzo mnie zajęły jego opowiadania o Bośnii i tamtejszym klasztorze Trapistów. Nabrawszy przeświadczenia, że misya ojców w tych prowincyach nie jest bynajmniej głównie Rzymsko-katolickiego, a nawet nie wyłącznie ściśle religijnego charakteru, lecz że dąży raczej do ucywilizowania i w prowadzenia na drogę postępu kraju i jego mieszkańców, zachęciłem ojca Franciszka aby swoje i swych braci prace podał do powszechniejszej wiadomości. Jakkolwiek niezbędnemi są reformy w zawichrzonych dziś prowincyach, wiedzieć jednak należy, iż powolne podźwiganie mieszkańców z ich dzisiejszego poziomu, stopniowe uprzystępnianie kraju dla zachodnioeuropejskiej przedsiębiorczości i nauczenie posiadaczy gruntów spożytkowania ich bogactw, jest niemniej koniecznem i przedstawia jedyną drogę, zapewnić mogącą dobroczynne tych reform owoce. Wszystkiego tego dokazała już garstka Trapistów, w ciągu ostatnich lat sześciu, w północno-zachodnim zakątku Bośnii. Więcej nawet, przykładem bowiem własnym uczą oni Bośniaków, że ciężka praca i uległość, mogą się obejść bez takich podniecających środków jak strach lub bezpośrednia korzyść osobista. Ciż sami pokorni braciszkowie, pochodzący po większej części z klas rzemieśliniczych Austryi i południowych Niemiec, bez innej pomocy prócz uzbieranego grosza między biedakami w ich rodzinnych stronach, drogą wytrwałości, zaparcia się i poświęcenia, osiągnęli rezultaty prwdziwie zdumiewające w porównaniu do ich środków. Dzika względnie okolica pod miastem Banialuką zamienioną została w uprawne pola, pastwiska i winnice ; zbudowano klasztor dość przestronny dla pomieszczenia około stu braciszków ‒ nie zajmujących cel osobnych, ‒ jak najmniej rozległe zabudowania folwarcze. Rzekę Werbas zatamowano groblami i zbudowano dwa młyny, a ścieżki na wiele mil dookoła zamieniono na drogi odpowiadające nale życie potrzebom komunikacji. Dwa domy i ogród nabyto w Banialuce, gdzie została założoną szkoła
14	Ofiary przesłane towarzystwu patryotycznemu w Wiedniu w ciągu wojny. Ferdynand Gutkowski, właścicel dóbr w Horysławicach 3 zł., Konstanty Huk, g. k. proboszcz w Hermanowicach 1 zł., Jankiel Amtmann z Wielunia 1 zł. 5 c., Szulim Rubenfeld z Wielunia 33 c., Daniel Szczupaczyński, pryw. urzędnik z Drozdowice 1 zł., Antoni Kaluzniacki, g. k. parafialny administrator w Drozdowcach 3 zł. 15 c . Berko Fiedler z Stroniowiec 35c., Alexander Bergmann z Stroniowiec 2 zł., pryw. urzędnik w Stroniowcach 2 zł., Michał Weiss, leśniczy w Bojatyczach 1 zł., Kazimierz Szczepański, leśniczy w Radochońcach 1 zł. 5c., Adam Węgliński, pryw. urzędnik w Chodnowicach 52 1/2 c., Ignacy Witoszyński, g. k. proboszcz w Ilusakowie 2 zł., Roman Witoszyński, uczeń 30 c., Zygmunt hr. Stadnicki, r. k. proboszcz w Ilusakowie 2 zł., Jędrzej Jaczyna, właścicel gruntowy w Horysławicach 18c., Onufry Kobajewicz, dziekan i g. k. proboszcz w Rejwicach 2 zł., J. Serwatowski, właścicel gruntowy w Rejtarowicach 3 zł. 15c., tegoż służba 54c., Hyacynt Obmiński, administrator dóbr księcia Lubomirskiego 1zł., T. Szczerbiński, parafialny administrator w Nieżyńcu 1zł., Szyja Kisselmann z Machlowic 2c., Pedko Pasławski z Machlowic 4c., Jurko Ozura z Machlowic 1zł., Cudik Knebel z Hermanowiec 6c., Aron Wahl 15c., Jankel Kelc z Nehrybki 6c., Jan Sabatowski, młynarz z Nehrybki 20c. Stefan Leszczyński, dzierżawca dóbr w Pikulicach 30c., Abraham Mehr z Pikulic 2c., Tomasz Smiszkiewicz, młynarz z Pikulic 10c., Uszer Taxer z Pikulic 4c., Hersz Naiss z Nehrybki 6c., Leib Jeppert z Nehrybki 8c., Aron Taxer z Nehrybki 4c., Izak Truk z Bakończyc 1zł., Jan Tuszkiewicz, nadzorca straży finansowej 15c., Dobra Fuss z Krownik 8c., Wolf Schusla z Krownik 4c., Mendel Fuss z Krownik 8c.,Abraham Liebschart z Kolasy 50c , Mojżesz Amtmann z Krownik 4c., N. N. z Krownik 41c , gmina Krowniki 24c., Eidel Eisner z Krownik 12c., Bazyl Hureczke, wójt z Siedlisk 10c., Haudeco Tymko, właściciel z Siedlisk 6c , Leib Eisner z Siedlisk 6c., Elias Lang z Siedlisk 6c., gmmina Siedliska 79c., Koropas Michał z Siedlisk 3c., Efroim Schuster z Jaksmanic 10c., Józef Tomaszewski, dzierżawca dóbr w Jaksmanicach 50c., Jan Trześniowski, nauczyciel szkoły parafialnej w Jaksmanicach 8c., gmina Jaksmanice 1zł., Ilko Szostapal z Jaksmanic 8c., Maciej Filz z Jaksmanic 3c., Paweł Babik z Jaksmanic 6 1/2c., Ilko Smolak z Jaksmaniac 10c , Olexa Litwin, wójt w Jaks-
15	Zwyczaj ten polegał na tem, że trwożne dziewice, kryjące się przed okiem ciekawych, zazwyczaj corocznie w wigilię św. Jana, niewielkie ich grona, złożone z kółka zaufanych przyjaciółek, w towarzystwie swych matek wymykały się przed zachodem słońca w górę rzek, aby tam uchylić tajnej zasłony przyszłych lasów. Oglądając się dookoła, czy ich nieznajome oko nie śledzi, nadobne dzieweczki powierzały falom wody wianki z kwiatów wiosennych, ich rączkami uwite, strojne w stążki i różnokolorowe świeczki, śledząc z trwogą, czy ich biegu nie powstrzyma brzeg, albo zdradny nurt nie pochłonie. Niegdyś do tych tajemnych obrzędów nie przypuszczono nikogo z mężczyzn, ani ojca ani nawet narzeczonego, lecz zdarzało się często, iż młodzian podkradał się skrycie w te miejsca, a gdy ujrzał na wodzie wianek dziewicy wielbionej, rzucał się w nurt rzeki, aby uchwycić wieniec i złożyć go u stóp swojej kochanki. Gdy podstępny wybiegł ze swej kryjówki, wesoły popłoch ogrania dziewczęta a gdy się rzucał do wody, krzyk jeden przerzynał powietrze, i zdradzał czyj wianek jest celem tego popisu, a kiedy wieniec spoczął u stóp ulubionej, płonęły szkarłatem lica dzieweczki i ciche podziękowanie wybiegało z drżących ustek. Wielbiąc starożytne zwyczaje, postanowiono obchodzić ten piękny zabytek przeszłości i w naszem mieście w wigilię św. Jana na stawie p. Rembiasza. - Zabawa milusińskich ze szkółki św. Kazimierza, która odbyła się w ogrodzie p. Jankowskiego 21 czerwca, należy do bardzo udanych. Zarząd szkółki doskonale obmyślił szczegóły, a licznie przybyła publiczność czuła się zupełnie zadowoloną wśród swego milutkiego i małego ludku, który wesoło przemaszerował do ogrodu z ul. Sienkiewicza, jako miejsca zbiórki. W czasie zabawy przygrywała orkiestra wojskowa 70 p.p. a na szczególne podkreślenie zasługują tańce i pląsy wykonane przez szkołę gospodarczą w części popisowej. Wielką rozrywką, wśród wielu innych, był kosz szczęścia, który cieszył się ogromnem powodzeniem. Zabawiano się również sztrzelaniem do tarczy co świadczy, że sport ten zyskuje coraz więcej zwolenników i staje się niemal powszechnym, bez którego żadna zabawa pod gołem niebiem nie może się obejść. Przygotowany obfity, dobry i tani bufet zaspakajał należycie apetyty rozbawionej i licznie przybyłej ne te zabawę publiczności. - Z cyrku. Zjechał tu na kilkudniowe występy gościnne cyrk Kamińskiego, dając wieczorne przedstawienia. Wśród punktów programu zasługują na uwagę sztuczki żonglerskie, które wypadają doskonale, tresura psów pierwszorzędnie wyszkolonych, tańce i piruety tancerek, gimnastyka na trapezie, zato kuplety należały do bardzo niesmacznych i raziły często swą treścią i tonem. - Odra panuje. Zarnica inaczej zwana odrą panuje w naszem mieście. Stwierdzono bowiem dość liczne wypadki schorzenia. Jest to jedna z najczęstszych chorób dziecięcych z wyrzutem skórnym i przebiegiem gorączkowym, bradzo zakaźna i występująca najczęściej w wieku dziecięcym między r. 2 a 10. Przyczyną jest zwykle zakażenie. Roznosicielami zarodka zakaźnego są: wypluty śluz, wydychane powietrze, ślina, łzy i wysiewy skórne chorych na zarnicę. Także spanie pod grubemi pierzynami, przy zamkniętych oknach, brak pielęgnacyj skórnej, nadmierne używanie mięsa i t. d. mogą sprzyjać wybuchowi tej choroby. Higiena jest więc pierwszym warunkiem uniknięcia tej zakaźnej choroby. (Y)
16	Pan rejent, lubo żarliwy wyznawca wiary katolickiej, nie widział w tem nawet materyi do spowiedzi, bo nikt nie jest obowiązany życzyć bliźniemu lepiej niż sobie samemu. A że radził w dobrej wierze tym, co go prosili o radę, o tem wątpić się nie godzi, gdyż i sam sobie inaczej nie radził. Pomimimo znacznych wydatków, pieniądze tak rzęsisto na niego spadały, że z łatwością mógłby wyjść na pana. Ale on brałby za ubliżenie swojemu rozumowi, gdyby wszedł z kim w robotę zupełnie czystą. Wiele rachując na swoją głowę, lubił nabywać dobra zawikłane, zaprocesowane, żeby je potem oczyścić, a w rzeczy samej procesa, kóre wraz z niemi kupował, jeszcze więcej wikłał. Często powtarzał : - niech-no lat kilka pożyję, a po mojej śmierci ogromne miliony znajdą. - A tak pięknie swoje interesa prowadził, że po jego śmierci pokazało się, że miał tytuł dziedzictwa na wielu dobrach, że był aktorem wielu spraw, a długów tyle, że dworek w któtym mieszkał, kilka sprzętów i z dziesiątek kufrów napełnionych dokumatami, składały całkowite jego activum. Taką koleją poszedł i pan Nietyksza, niemniej skory od pana rejenta do facyend podobnego rodzaju. Bo jeżeli tuzinkowi praktykanci jurysteryi zwykle się w krótkim czasie wzbogacali, zawołani łebacy palestry rzadko kiedy jakiś spadek po sobie zostawiali. Byli oni podobni do teraźniejszych sławnych wieściarzy, którym nie tyle chodzi o wygranie robla, ile o to, żeby jakimś głęboko obmyślonym impasem pobudzić wykrzyki zadziwienia próżniaków grę otaczających ; wszystko to robiło się i robi nie dla siebie, ale dla galeryi. Lecz zostawmy na stronie przyszłość tych prawników, a zajmujmy się niemi o tyle tylko, o ile mieli styczność z tem co stanowi tło tej powieści.
17	Droga wiodąca ztąd do Pesztu nie była już tak malowniczą, jak ta którąśmy poprzednio jechali. Minęliśmy bo już dawno Tatry; zniknęły piękne szczyty gór, zniknęły bystre potoki; obecnie przejeżdżaliśmy przez kraj zupełnie płaski, wysoko trwą porosły, po którym posiane są gdzieniegdzie wsie i zagrody. Siedzący obok nas w wagonie Węgier, bardzo rozmowny, rozpowiadał nam o bujności miejscowej paszy i rozwodził się obszernie tak nad uprawą gruntów, jak i nad hodowlą bydła, a mówiąc o doskonałości chowu inwentarza w Węgrzech, zaręczał iż trzoda chlewna, a w szczególności paśne wieprze, do takiej dochodza tuszy, że je muszą opasywać żelaznemi obręczami, by się nie rozpłynęły. Widząc uśmiech niedowierzania na naszych ustach na to olbrzymie kłamstwo, które nam przypominało powieści o księciu panie kochanku, towarzysz nasz oburzył się nie żartem i ręczył że za pierwszym zatrzymaniem się wagonu ujrzymy naocznie dowody przekonywające o prawdzie jego twierdzenia. Czekając tedy na zapowiedziane sprawdzenie tego dziwu, prowadziliśmy tymczasem dalszą rozmowę. Młody nasz Węgier, był to zaledwie 21 letni młodzieniec. Zwróciwszy się do innego przedmiotu, opowiadał znowu dziwy o swych osobistych przygodach; twierdził iż w czasie wojny roku 1848 wzięty był do niewoli i ośm lat przesiedział w fortecy. Jakkolwiek słuchałam z zajęciem wszystkiego co nam o tej ciekawej epoce rozpowiadał, nie mogłam jednak wierzyć by on osobiście był już czynnym uczestnikiem ruchu wojennego, rysy bowiem jego zdradzały niepodobieństwo tego współudziału. Jakoż po niejakim czasie, gdyśmy już zupełnie o czem Szasz, (tak się bowiem nazywał młody nasz towarzysz, a trzeba wiedzieć że Szasz po naszemu znaczy orzeł) ile ma lat, na co mi z całą naiwnością odpowiedział, iż zaczął rok 23. Wkrótce jednak postrzegł się widać, iż niepotrzebnie prawdę nam objawił, i jak wysiadł na pierwszej stacyi, tak nam się więcej nie pokzał, lubo tym samym pociągiem jechał aż do Pesztu, gdzieśmy nazajutrz przed południem szczęliwie stanęli i wysiedli do hotelu św. Stefana, tuż nad rzeką, wprost wspaniałego mostu na Dunaju.
18	Paryż 26. 5. (AW.) Na zaproszenie Izby Handlowej francusko - polskiej oraz narodowego komitetu doradców handlu zagranicznego grono wybitnych przemysłowców i kupców odbyło w Paryżu naradę w celu ustalenia warunków, w jakich przemysł i handel francuski mógłby wziąć udział w Targach Wschodnich we Lwowie, które otwarte zostaną we wrześniu br. - P. Maurycy Vieniro, attache handlowy przy poselstwie francuskim w Warszawie zaznaczył, że na ostatnich Targach Wschodnich we Lwowie przemysł francuski był bardzo skromnie reprezentowany. Obecnie należy to bezwarunkowo naprawić, ponieważ w Polsce towary francuskie w szerszym zakresie, poza niektórymi towarami zabytkowymi, jak wina, perfumy, galanterja, są prawie nieznane. Ten stan rzeczy należy zmienić, tymbardziej, że ostatnie zarządzenia rządu polskiego w dziedzinie przewozu i sposób uskuteczniania wpłat usuwają dotychaczowe ograniczenia. Przemysł francuski może z powodzeniem współzawodniczyć na rynkach polskich z przemysłem niemieckim. P. Vicaira zwrócił uwagę na należytą organizację reklamy wyrobów francuskich, które powinny być wystawione w możliwie najkorzystniejszem i najbardziej zachęcającem do kupna świetle, aby przyciągnąć nabywców nietylko z Polski ale i z Rumunii, Ukrainy i innych krajów wschodnich, które wysyłają swoich przedstawicieli na Targi Wschodnie. P. Vicaire zakończył swoje przemówienie tem, że Polska przedstawia dla wywozu francuskiego duże pole zbytu, zwłaszcza po wejściu w życie niedawno zawartej konwencji handlowej polsko - francuskiej. W najbliższym czasie zostanie powołana komisja złożona z przedstawicieli Izby Handlowej francusko - polskiej, komitetu narododwego doradców handlu zagranicznego Francji oraz komisji wystawowej urzędu handlu zagranicznego; zadaniem te komisji będzie badanie spraw związanych z organizacją wystawy towarów francuskich na Targach Wschodnich Przedstawiciel poselstwa polskiego Łubieńsk
19	Petersburg, 7. grudnia. (Zawieszenie wypłat banku cesarskiego.) Stosunki finansowe rosyjskie zwracają teraz na siebie w wysokim stopniu uwagę publiczną. Pragnąc podnieść kurs biletów bankowych rosyjskich, rząd w miesiącu maju 1862 roku polecił wymianę ich na imperyały. W tym celu zawarto w Anglii pożyczkę na 15 milioinów funtów szterlingów. Jakoż kurs biletów w istocie znacznie się podniósł. Popyt na złoto w obec wypadków w Polsce tak się jednak powiększył, iż bank cesarski w roku bieżącym zmuszony był do zaprzestania wymiany biletów na złoto i od dnia 6go sierpnia b. r. tylko srebrem je wypłacał. Lecz i to na nie się nie przydało, kurs biletów bankowych spadł wnet o 10 procent. Teraz rząd widział się spowodowany do zupełnego zaprzestania wymiany biletów bankowych na srebro lub złoto. Łatwo wystawić sobie można, ile krok podobny przestraszył giełdę i stan handlowy. Petersburg, 8. grudnia. (Pojmanie dwóch żandarmów polskich.) Kuryer wileński pisze, że z rozporządzenia władzy powiatu Łomżyńskiego gubernii Augustowskiej wysłany był na zwiady w okolice m. Sokoły praporszyk Ochondżanów z kilkoma kozakami. W karczmie wsi Bruszewa Ochodżanów przyaresztował dwóch żandarmów wieszających : Jana Konopkę za wsi Osy-Gasnuk i Jana Kuleszę ze wsi Bruszewa. Przyaresztowanie to dokonanem zostało pomimo małej liczby kozaków i obecności w karczmie mieszkańców miejscowych, sprzyjających powstaniu. Nazajutrz mieszkańcy m. Sokoły przyszli do tamecznego naczelnika wojennego porucznika Szupty z podziękowaniem za przyaresztowanie dwóch zbrodniarzy, z których Konopka znany był jako człowiek, który powiesił dzisięć niewinnych ofiar. Oba przestępcy znajdują się teraz pod strażą w m. Białystoku i oddani są pod sąd wojenny. Jenerał Murawiew za tę skuteczną czynność p. Ochodżanowa przeznaczył mu gratyfikacyą w kwocie rs. 150 jednorazowie, a podoficerowi kozackiemu i dwóm żydom, którzy znajdowali się przy pomienionym oficerze, po rubli 50 każdemu. (Zniesienie kościoła rzymsko - katolickiego.) W Kijowskiej Gazecie uniwersyteckiej ogłoszony został protokół rady uniwersytetu, którym zdecydowano prosić o wstawienie się kuratora okręgu naukowego, względem zniesienia uniwersyteckiego kościoła rzymskokatolickiego, tak dla tego że po zwinięciu etatu profesora teologii wyznania rzymsko - katolickiego, kościół ten pozostaje bez proboszcza, jako też i dla tego, że istnienie jego nie jest już koniecznem w obecnym czasie. Liczba studentów tego wyznania stale się zmniej-
20	Piotr Węgrzyn z Haczowa 1,2 gęsi emdeńskich, Leander Sas Hoszowski z Psar 1,2 kur PlymouthRocks, Kółko rolnicze w Wojutyczach 1,2 indyków amer., Marya Zurowaska z Kurdwanówki 1,1 królików srebrzystych, Longin Kornaszewski, nauczyciel z Zielonej 1,1 królikow srebrzystych, Józef Werner, ogrodnik z Jasła 1,2 kur Minorek czarnych, Franciszek Nowakowaski z Rakszawy 1,1 królików wiedeńskich, Włodzisław Dyrcz, nauczyciel z Pcimia 1,1 królików srebrzystych, Wojciech Stanula, nauczyciel z Samocic 1,2 indyków amerykańskich, Juliusz Siekierski, kierownik szkoły w Łazanach 1,1 królików srebrzystych, Kółko rolnicze w Jasieniu, p. Brzesko, 2 gęsi emdeńskie i 1 samicę królika srebrzy stego, Artur Kornaszewski w Rożnowie 1,2 indyków amerykańskich, Marya Schwarcowa z Suchodołu k. Krechowic 1,2 indyk. ameryk., Herman Mikołaj z Skałatu 1,2 kur Langshan czarnych, Maciej Malacina z Poronina 1,2 kur włoskich kuropatwianych, Jan Wójcik z Haczowa 1,2 kur zielononóżek, ks. Władysław Bozyński z Drarchowa 1,2 kur włoskich białych, Marya Wolska z Dołegi 1,2 gęsi pomorskich, Józef Stefański z Gromca 1,2 indyków amerykańskich, Kółko rolnicze w Turce k. Kołomui 1,2 kur Langshan czarnych, Leon Bernard w Poance Karol 1,1 królików belgijskich, Piotr Biało z Chmieowa 1,2 indyków amerykańskich, Filia podolska kraj. Tow. drobiu w Tarnopolu 1,2 kur Vyandottów złotych, Jan Reyman z Siedlisk koło Chorosnicy 1,2 kur włoskich białych, Kazimierz basta z Krasnego Lasocic 1 gęsi emedeńskich, Franciszek Piechnik z Krasnego lasocic 1 gęsiora emedeńskiego, Kółko rolnicze w Jazach 1,2 kur Langshan czarnych, Józef Stefański, kierownik szk. z Gromca 1,2 kur Langshan czarnych, Kółko rolnicze w Janowicach k. Zakliczyna 1,2 gąsi emedeńskich, 1,1 królików srebrzystych, jan Pieklus, rolnik z Pisar 1,2
21	Niedziela w Ustce będzie przebiegała pod znakiem piłki nożnej. Najpierw o godz. 15 podopieczni trenera Tadeusza Spionka spotkają się z gdańską Lechią, a zaraz po nich dojdzie do pojedynku między miejscowym zespołem oldboyów MOSiR z holenderskimi rówieśnikami. Trzecioligowców czeka niezwykle ciężki mecz. Na początku rozgrywek, gdańszczanom specjalnie się nie wiodło, ale ostatnio zdają się być w dobrej formie. Dowodem ich dodobrej gry jest pogrom Kasztelana Papowo Biskupie 7:0. Co prawda Kasztelan gra słabiej niż w ubiegłym sezonie, jednak trudno na podstawie ich porażki przewidzieć czy Jantar jest w stanie zapobiec podobnej klęsce. Ostatni mecz z Goplanią sygnalizował, że ustczanie mogą sprawić niesopdziankę i być może sprawią już w niedzielę przed własną publicznością. Tak się składa, że do słabego Kasztelana wyjedzie Pogoń Lębork, współlider rozgrywek. Lęborczanie tylko gorszym stosunkiem bramek ustępują Kaszubi z Kościerzyny. Trener Waldemar Walkusz na pewno nie popuści lekką ręką okazji do zdobycia trzech punktów. Byłoby dobrze, gdyby zespół z Lęborka postrzelał sobie na papowską bramkę i zniwelował jednobramkową przewagę Kaszubi, która wyjedzie na trudne spotkanie do Malborka z tamtejszą Pomezanią. Przedstawiamy zestaw par siódmej kolejki: Jantar Ustka - Lechia Gdańsk (niedziela 15), Kasztelan Papowo Biskupie - Pogoń Lębork (sobota 16), Radło Kwidzyn - Goplania Inowrocław (s.16), Olimpia Grudziądz - Czarni Nakło n. Notecią (s.16), Arka Gdynia - Wierzyca Starogard Gdański (s. 17), Chemik Bydgoszcz - Bałtyk Gdynia (s.12), Zatoka Braniewo - Brda Bydgoszcz (s. 16), Pomezania Malbork - Kaszubia Kościerzyna (s. 16), Stolem Gniewino - Gryf Wejherowo (s. 16). (mar)
22	zmieścić choćby pobieżny tylko opis udekorowania. To też wolę przesłać go dzisiaj. Zacznijmy od dworca kolei Karola Ludwika. Bogacz to prawdziwy towarzystwo tej kolei - nic też dziwnego, że dekoracya dworca i drogi od dworca przedstawia się prawdziwie wspaniale. Peron zamieniono w ogród, ustawiając pod ścianami całe lasy kwiatów i krzewów. Na filarach peronu powiewają wiązki chorągwi nad uwieńczonemi zielenią herbami państwa i domu panującego, inicyałami imion członków habsburskiej rodziny itp., ściany ozdobione festonami z zieleni, herbami wszystkich miast, przez które kolej przechodzi, i kolejowymi tarczami sygnałowemi. Ciężka aksamitna portyera wskazuje wejście do sali, przez którą cesarz wyjdzie z peronu. Sala ta i całe przejście urządzone z prawdziwym przepychem a bardzo gustownie. Ściany obwieszone ciemnopurpurowym aksamitem i obstawione dookoła kląbami kwiatów i krzewów, obłożonych świeżą darniną. Przy wejściu z dworca - z takiegoż samego aksamitu wspaniały baldachim, po którego obu stronach przygotowano małe trybuny dla dziatwy ze szkoły ludowej na dworcu, utrzymywanej kosztem towarzystwa kolejowego. Z pod baldachimu tego przedstawi się cesarzowu widok prawdziwe wspaniały. Po obu stronach alei, prowadzącej do miasta, szereg gęsto ustawionych masztów z długiemi flagami u szczytów, zdobnych wiązkami chorągwi nad herbem państwa w pośrodku a powiązanych niżej festonami z zieleni. Te tysiące z wiatrem igrających flag i chorągwi o najrozmaitszych barwach, harmonijnie jednak dobieranych - tworzy jakoby ruchome ściany po obu stronach drogi, zamkniętej nadzwyczaj gustownym łukiem tryumfalnym. Zakończony u góry trzema wieżyczkami - na podobiznę herbu miasta Lwowa - jest cały okryty zielenią, na którą w samą miarę rzucono barwy herbów państwa
23	Poznań (Wypadek samochodowy.) W 18. b. m. około godziny 4 po południu samochód wyścigowy Łd. 521 z Poznaniu na szosie kórnickiej, tuż przed Gądkami, spotkał się na skręcie z powózką. Na sygał szofera woźnica powózki zamiast na prawo skręcił na lewo, Szofer, widząć niebezpieczeństwo, usiłował w ostatniej chwili zatrzymać samochód na miejscu, miało to jednak ten skutek, że samochód w mgnieniu oka, prawie że w powietrzu zrobił młynek, uderzając kilkakrotnie z taką siłą o drzewa, że jedno z nich, dość grube, popękało aż po górne konary. Samochód zarył w ziemie, tył jego potrzaskany zupełnie. Siedząca w samochodzie młoda panna wyleciała jak z procy na środek szosy, doznając - jak się zdaje - silnych obrażeń wewnętrznych i ciężkich okaleczeń głowy. Wyleciał również szofer, ale tak szczęśliwie w rów, że nic sobie nie zrobił; dwaj pozostali panowie, właściciel samochodu i jego kuzyn doznali tylko lżejszych obrażeń, uchodzac obronną rękę z wypadku. Wypadek byłby pociąnął za sobą może dalsze skutki, ponieważ inne samochody, pędząc na tej ożywionej s zosie w szalonej jeździe, nie zwalniały na wsi i na skręcie, tak że cudem tylko niejako nie najechały na rozbity na szosie samochód. Władze policyjne czy też powiatowe powinny koniecznie w to wkroczyć i nakazać szoferom na skrętach jak również na wsiach zwalniać biegu, szoferzy wyprawiają bowiem po szosach istne orgie wyścigowe, jakby drwiąc sobie z życia ludzkiego. Niemniej do surowej odpowiedzialności sądowej powinno się pociągnąć tych wszystkich, jak w tym wypadku ów właściciel powózki, wymijają w sposób nieprawidłowy, wywołując tem tak fatalne następ-
24	Jeszcz mniej przekonywującym jest wysuwany nieraz u nas argument o możliwości użycia piętra na składowanie długoterminowe, gdyż w tym wypadku przekreśla się najbardziej istotną zaletę hangaru piętrowego - oszczędność w terenie przy nabrzeżach. Składowanie długoterminowe o wiele racjonalniej może być rozwiązywane przez kilkupiętrowe składy specjalne do tych celów budowane na terenach mniej cennych, niż przez hangary nabrzeżne, których przeznaczeniem jest służyć bezpośrednim celom przeładuknu przez składowanie tylko częściowe i możliwie najkrótsze. Użycie cennych terenów przy nabrzeżach na cele długoterminowego składowania, znajduje uzasadnienie jedynie w specjalnych warunkach, a mianowicie wówczas, gdy isniejące w porcie nabrzeże ze względu na zbyt małą głębokość lub ze względu na modernizację układu portu staje się przestarzałe i jest wycofywane z eksploatacji w ruchu morskim. Takie wypadki często zachodzą w starych portach w miarę ich modernizacji; ma to miejsce również w porcie gdańskim, czego przykładem są nabrzeża Motłatwy, niegdyś stanowiące centrum ruchu portowego. Wówacza może byc celowe budowanie przy tych nabrzeżach magazynów długoterminowych, celem wykorzystania możliowści transportu wodnego za pomocą szkut. Pozostaje do rozpatrzenia jeszcze ostatni argument, wysuwany w obronie hangarów piętrowych, a mianowicie dawana przez nie rzekomo możność rozdziału towarów przywożonych i wywożonych. Nasuwa się przede wszystkim pytanie: czy taki rozdział jest w ogóle potrzebny i celowy? Naszym zdaniem, potrzeba ta jest bardzie niż wątpliwa. Rozdział powierzchni równie dobrze może być osiągnięty i w hangarze parterowym, przy czym wykorzystanie powierzchni będzie lepsze, gdyż gospodaruje się tutaj całą powierzchnią, a nie jej częściami. Ruch towarów nie odbywa się równomiernie, a stosunek między towarami przywożonymi i wywożonymi ulega w różnych okresach dużym wahaniom. Nie jest on poza tym zawsze zrównoważony. Przy konsekwentnym zachowaniu zasady rozdziału kierunkówruchu w dwóch poziomach, stale miałoby miejsce zjawisko nadmiernego przeciążenia jednej kondygnacji i nie wykorzystanie drugiej. Nierównomierność ruchu w każdym kierunku wymagałaby - prócz tego, odpowiednich rezerw w obu kondygancjach, które w sumie musiałyby być większe niż w hangarze parterowym, gdyż musiałby być obliczane na każdy kierunek ruchu osobno, a nie na sumaryczny obrót, przy którym nierównomierność bywa częściowo skompensowana. Argument ten więc
25	Podłoga taka potrzebuje bardzo małych reparacyi, które ludzie stajenni łatwo sami wykonać mogą Bardzo trwałe są także podłogi z cegły, lecz muszą być z bardzo dobrych i mocno wypalonych cegieł, najlepiej z klinkrów. Cegły trzeba ustawiać na wysoki kant i wszelkie fugi cementem pozalewać. Jeżeli pod taka podlogą nie ma twardego podłoża, wtedy najlepiej ułożyć 15 cm. wysoką warstwę, składającą się z ośmiu części grubego piasku i jednej części rozpuszczonego wapna i to dobrze ubić, a na to kłaść cegłę. Jeszcze lepsza bywa podłoga, jeżeli połączymy obydwa te gatunki, to jest, że od koryta aż do połowy długości konia jest ubita glina, mniej więcej na 1 mtr. długości, reszta zaś jest dana z cegieł na kant stawianych W najnowszym zaś czasie robią taką podłogę w stajniach, która może być najlepsza, bo najtańsza i najpraktyczniejsza, t. j. że tak daleko jak konie stoją, sypie się piasku suchego, przynajmniej na 1 cmtr. wysoko a resztę podłogi i odcieki daje się z cegły. Tym sposobem stoją konie sucho i miękko, co wpływa dobrze na utrzymanie kopyt, gdyż choroby kopyt powstają najczęściej z niezdrowej i błędnie urządzonej podłogi. Konie, które chodzą po piasku, albo stoją na dobrej suchej podłodze, nie chorują prawie nigdy na gnicie strzałki, gdyż po piasku chodząc, czyszczą sobie strzałkę i w ogóle całe kopyto. Drugą korzyścią jest to, że gnojówka nie gnije, tylko wsiąka w piasek, a skoro tenże traci już swoją suchość nasycony gnojówką, przekopuje go się, aby ten ze spodu wydobyć na wierzch, a gdy cały przesiąknie gnojem, wywozi się go jako kompost na łąki a świeży znów sypie pod konie. W ten sposób przychodzi się tanim kosztem do dobrego kompostu na łąki i konie mają zawsze dobre i miękkie stanowiska pod sobą. - Oczyszczanie wody. Jak ważną jest rzaczą w każdem gospodarstwie czysta woda, rozumie i najprostszy człowiek. Po fabrykach, zakładach przymysłowych, aptekach i t. d. posiadają przyrządy do oczyszczania wody, filtrami zwane. Na wsi, zwłaszcza po mniejszych gospodarstwach, trudniej o to, bo przyrząd za drogi, obchodzić się z nim nie umieją, a jak się popsuje, kłopot z reperacyą. Przydatnym byc przeta może sposób gospsodarski oczyszczenia wody w wielkiej ilości np. w studni, cysternie i t. p. a to za pomocą zwyczajnych węgli drzewnych i soli, w proporcyi 4 funtów soli do 20 kawałków węgla, z czego robi się wiązkę i zawiesza na odpowiednim sznurze tak, aby tylko była zanurzona w wodzie, ciągle dopóki się nie rozpuści. Po dwóch, trzech miesiącach, oczyszczanie tym sposobem należy ponowić. Woda będzie klarowną a bydło, szczególniej zaś konie chciwie ją pić będą. - * Fałszowanie masła. Ze strony policyi obecnie bywają przedsiębrane coraz energiczniejsze środki, celem zapobieżenia fałszowania masła. W Wurzen dwie kobiety sprzedające margarynę zamiast masła naturalnego, były skazane na miesiąc więzienia i 30 marek kary pieniężnej, jak też kupiec z Bergedorfn pod Hamburgiem, fałszujący masło przez dodawanie margaryny, na 60 m. albo 12 dni więzienia.
26	Następnie zabrał głos Pan Wojewoda Dr. Michał Grażyński, który, witając zebranych z wielkim zadowoleniem w podwójnym charakterze, po pierwsze jak Szef Prowincji Śląskiej, po drugie jako Prezes Honorowy tego Związku, wyraził podziw i podziękowanie działkowcom śląskim za ich mrówczą pracę i wytrwałość. Stwierdził, że dopiero kryzys i bezrobocie zwróciło społeczeństwu uwagę na doniosłość i znaczenie ogrodnictwa działkowego około uśmierzenia najgroźniejszych skutków bezrobocia. Przekonany o skuteczności tego środka, zarówno w Sejmie Śląskim jak i przed innemi władzami, popierał dążności Związku ku zrealizowaniu swego programu. Jeżeli Związek w przeciągu kilku lat zdołał założyć blisko 10.000 nowych ogrodów działkowych, to niewątpliwie w najbliższym czasie zdoła zrealizować cały program, wytknięty w mowie budżetowej Pana Wojewody w Sejmie Śląskim, w której wykazał, że trzeba stworzyć conajmniej 18.000 ogrodów działkowych, aby licznym rzeszom bezrobotnych zapewnić choć najskromniejsze bytowanie przy uprawie swoich działek. Kończąc swe przemówienie, wyraził Pan Wojewoda życzenie, by delegaci Towarzystw niezmordowanie i wytrwale dalej pracowali, żeby myśl ta znalazła swój wyraz w powstawaniu coraz nowych ogrodów i upiększaniu niemi całego krajobrazu okręgu przemysłowego Górnego Śląska. Inni przedstawiciele Władz z swych przemówieniach w podobny sposób podkreślali znaczenie ogrodnictwa działkowego pod względem gospodarczym i kulturalnym. Na szczególne podkreślenie zasługuje przemówienie burmistrza miasta Katowic Dra Szkudlarza, który stwierdził, że miasto Katowice o wiele tańszym kosztem zdobywa nowe zieleńce przez zakładanie ogrodów działkowych, niż przez zakładanie kosztownych parków i zieleńców publicznych, zaś Ks. Kanclerz Bieniek wspomniał, że Władze Kościelne z wielkiem zaiteresowaniem śledzą rozwój ogrodnictwa działkowego, zwracając uwagę na to, że sam Ojciec Święty kładzie wielki nacisk na budowę osiedli, co leży również w programie Związku Towarzystw Ogrodów Działkowych, Przydomowych i Osiedli.
27	(2940) Edykt. (1) Nr. 35895. Ces. król. sąd krajowy we Lwowie niniejszym edyktem wiadomo czyni, że Aleksander i Ewa Raczyńscy wnieśli dnia 19. października 1870 do l. 53895 przeciw nieobjętej masie spadkowej Helenie z Borowskich bar. Błazowskiej, a względnie jej z imienia, życia i miejsca pobytu niewiadomych spadkobierców, tudzież niewiadomemu z życia i miejsca pobytu Leonowi bar. Błazowskiem pozew o extabulacyę ze stanu biernego włości Okopy, jak Dom. 494. pag. 71. n. 4. on. sumy posagowej 15.000 złp. z pensyą 2000 złp. od tejże sumy posagowej płacić się mającą wraz z odnośnemi pozycyami tabularnemi, a w szczególności wedle Dom. 494. p. 71. n. 5. on., wyroku z dnia 10go marca 1802 wedle Dom. 494 pag. 72. n. 9. on., sekwetracyi uchwałą z dnia 14. maja 1804 dozwolonej i wedle Dom. 494. p. 74. n. 27. on. adnotacyi pertraktacyi po Helenie Błazowskiej i o pomoc sądową prosili, w skutek czego dzien sądowy do ustnej rozprawy na 9. stycznia 1871 godzinę 10tą rano ustanowiony został. Ponieważ miejsce pobytu współpozwanego p. Leona bar. Błazowskiego jest nieznane, a zatem c. k.sąd krajowy do zastępywania tegoż i na jego koszt i niebezpieczeństwo tutejszego p. adwokata Dr. Hillbrichta z zastępstwem przez p. adwokata Dr. Malego kuratorem mianował, z którym niniejsza sprawa wedle ustawy sądowej dla Galicyi przepisanej przeprowadzoną będzie. Niniejszym więc edyktem wzywa się zapozwanego, aby w należytym czasie osobiście stanął, lub potrzebne dokumanta ustanowionemu zastępcy udzielił, lub innego zastępcę wybrał i sądowi oznajmił, słowem stosownych do obrony środków użył, gdyż wynikające z zaniedbania skutki sam sobie przypisać będzie musiał.
28	Oddalenie od słońca w perihelu około 101/2 miljon mil geogr. Bieg z tych pierwiastków obrachowany, zgadzał się bardzo z tym, co z obserwacji Pawła Fabrycjusza wypadał. Chodziło węec jeszcze o to, aby przekonać się, czyli te pierwiastki do wykreślenia drogi komety z r. 1264, jak ją w tym roku obserwowano, są dostatecznemi. Uwzględniwszy posunięcie się punktów równonocnych, które w 292 latach 4◦ 30' 30'' wynosiło, pokazał Hind, iż bieg jej, z tych pierwiastków na r. 1264 obrachowany, prawie całkiem równym jest temu, który nam owoczesne kroniki przechowały; dla tego też zrobił ten sam wniosek, co Dunthorne i Pingre, ze kometa z r. 1264 pojawiła się w naszych stronach w r. 1556, i dopiero około połowy XIXgo stulecia zdąży znowu do perihelu. Nareszcie Bomme w Middelburgu trudnił się w najnowszych czasach obrachowaniem tej komety i uwzględnił nietylko perturbacje od Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna pochodzące, ale prócz tego jeszcze osobno wpływ attrakcji Ziemi, Wenery i Marsa. Najpierw opierał swe poszukiwania na pierwiastkach, podanych przez Halleja i odnoszących się do biegu, jaki miała w r. 1556, a potem na onych Hinda, które przy rozpoczęciu pracy były mu jeszcze nieznanemi. Z pierwszych wypadło mu, że kometa, pojawiwszy sięw r. 1264, odbywała bieg po elipsie z perjodą 112,469 dni (308 lat), dla preturbacji zaś planetarnych od r. 1264 do 1556 doznała przyspieszenia 5,903 dni i przez to już w Kwietniu 1556 zdązyć musiała do perhelu po łuku drogi drogi odpowiednim perjodzie 112,943 dni; tudziez, że od r. 1556 ta perjoda znowu o 1,797 dni pomniejszyła się, w skuetk czego ona juz po upływie 111,146 dni, rachując od 21 Kwietnia 1556 r., t. j. 22 sierpnia 1860 r. znowu do perihelu powrócic powinna, odbywając bieg po elipsie, której perjoda obiegu 113,556 dni obejnmuje. Z pierwiastków zaś Hinda dla łuku eliptycznego w r. 1264 opisanego, wyprowadził Bomme perjodę 110,644 dni, czyli 302,922 lat z przyspieszeniam powrotu o 4,077 dni, z przyczyny perturbacji planetarnych, a dla łuku w r. 1556 obserwowanego perjodę 308,169 lat, która w skutek perturbacji planet o 3,828 dni, czyli 10,48 lat skrócić się ma, przez co jej powrót do perihelu na 2go Sierpnia 1858 r. wypada.